Liv Hospital Samsun Enfeksiyon ve Mikrobiyoloji Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Sünbül, HIV enfeksiyonunun dünya genelinde etkisini artırarak sürdürdüğünü ve ölümcül sonuçları nedeniyle küresel sağlık otoritelerinin öncelikli gündem maddesi olmaya devam ettiğini açıkladı. Sünbül, dünya çapında 38 milyon kişinin HIV ile yaşadığını, hastaların yaklaşık yüzde 20’sinin ise durumundan habersiz olduğunu belirtti.
HIV bugün dünya nüfusunun her coğrafyasında görülüyor
HIV’in ilk tespit edildiği günden bu yana 75,7 milyon kişinin enfekte olduğunu, 32,7 milyon kişinin ise hayatını kaybettiğini hatırlatan Prof. Dr. Sünbül, sadece geçen yıl 1,5 milyon yeni vakanın kaydedildiğini söyledi.
“Dünyada her gün yaklaşık 4 bin 500 kişi HIV’e yakalanıyor ve bu vakaların yüzde 59’u Sahra Altı Afrika’da görülüyor. Önümüzdeki 10 yılda 7,7 milyon kişinin HIV nedeni ile yaşamını kaybedeceği tahmin ediliyor” dedi.
Erken dönemde grip benzeri belirtiler görülebiliyor
HIV'in belirtilerinin enfeksiyonun evresine göre değiştiğini ifade eden Prof. Dr. Sünbül, şu bilgileri verdi:
“Virüs bulaştıktan birkaç hafta sonra ateş, baş ağrısı, cilt döküntüsü ve boğaz ağrısı gibi grip benzeri bulgular ortaya çıkabilir. Daha ileri aşamalarda kilo kaybı, uzun süren ateş, ishal, lenf bezi şişlikleri ve öksürük görülebilir. Tedavi edilmeyen hastalarda ise tüberküloz, menenjit ve bazı kanser türleri gibi ağır hastalıklar gelişir.”
Bulaş yolları: Kan, cinsel temas ve anneden bebeğe geçiş
Virüsün kan, semen ve anne sütü gibi vücut sıvılarıyla bulaştığını belirten Prof. Sünbül, riskli gruplara dikkat çekti:
· Korunmasız cinsel ilişki yaşayanlar
· Ortak enjektör kullananlar
· Steril olmayan aletlerle dövme/piercing yaptıranlar
· HIV pozitif kişiden kan veya organ nakli alanlar
· Gebelik ve emzirme döneminde anneden bebeğe bulaş riski taşıyanlar
Ayrıca sağlık çalışanlarının iğne batması gibi mesleki riskler nedeniyle dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
Aynı gün sonuç veren testlerle erken tanı mümkün
Günümüzde HIV tanısının hızlı testlerle aynı gün konulabildiğini söyleyen Prof. Dr. Sünbül, “Virüs vücuda girdikten sonraki ilk 28 gün içinde antikorlar tespit edilebilir. İlk test pozitifse doğrulama testi yapılır. Daha erken dönemde ise HIV-RNA testi kullanılabilir” dedi.
Erken tanı ve tedavinin hayati öneme sahip olduğunu belirten Sünbül, mevcut tedavilerin virüsün çoğalmasını baskılayarak bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağladığını ifade etti.
Ancak tüm bilimsel çalışmalara rağmen HIV için henüz etkili bir aşının geliştirilemediğini de sözlerine ekledi.
