Acıbadem Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmethan Turan, karbonmonoksit gazının “görünmeyen bir düşman” olduğunu vurgulayarak hem ani hem de uzun süreli maruziyetlerde ciddi sonuçlar doğurabileceğini söyledi. Kış aylarında yanlış kullanım ve bakımsız ısıtma sistemleri nedeniyle karbonmonoksit zehirlenmelerinin arttığını ifade eden Turan, kritik uyarılarda bulundu.
Sessiz ilerliyor: Baş ağrısı ve uykuya meyil ilk sinyaller
Karbonmonoksit zehirlenmesinin, karbon içeren maddelerin yanması sonucu ortaya çıkan gazın solunmasıyla geliştiğini anlatan Dr. Turan, gazın renksiz, kokusuz ve tatsız olması nedeniyle fark edilmediğini söyledi.
“Akut zehirlenmelerde baş ağrısı, bulantı, uykuya meyil ve son aşamada bayılma görülebilir. Hastalar uyur ve uyanamayabilir; tablo yoğun bakıma kadar ilerleyebilir” dedi.
Kronik maruziyetin ise daha çok tünel işçileri, kapalı otopark çalışanları ve uzun süre egzoz gazına maruz kalan kişilerde görüldüğünü belirten Turan, kronik baş ağrısı, uykusuzluk, ajitasyon ve kas-eklem ağrılarının bu durumun göstergesi olabileceğini ifade etti.
Kışın zehirlenme vakaları artıyor
Dr. Turan, soba ve kombi gibi ısıtma cihazlarının bakımlarının aksatılmasının karbonmonoksit sızıntılarını artırdığına dikkat çekti:
“Düzenli bakım yapılmazsa sızıntı kaçınılmaz olur. Kış aylarında vakaların artmasının temel nedeni bu.”
Ayrıca otomobillerden çıkan gazın kapalı alanlarda uzun süre solunmasının da aynı şekilde tehlikeli olduğunu söyledi.
En riskli grup: Otopark ve tünel çalışanları
Karbonmonoksitin kandaki oksijen taşınmasını engellediğini belirten Turan, özellikle kapalı alanlarda çalışanların düzenli tarama yaptırması gerektiğini dile getirdi.
“Normalde COHb düzeyi yüzde 1-3’tür. Sigara içenlerde bu oran yüzde 10’a, tünel ve otopark işçilerinde ise yüzde 20-30’a kadar çıkabiliyor. Bu kişiler ciddi risk altında” dedi.
Gazın organlara yeterli oksijen gitmesini engelleyerek kalp krizi, felç ve böbrek yetmezliği gibi ölümcül sonuçlara yol açabileceğini vurguladı.
Belirtileri hafife almayın
Halsizlik, baş dönmesi, bayılma ve uykusuzluk gibi belirtilerin mutlaka ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Dr. Turan, şöyle konuştu:
“Egzoz gazının yoğun olduğu ortamlarda çalışanlar bu şikâyetlere sahipse vakit kaybetmeden doktora başvurmalı ve kan gazı değerlerine baktırmalıdır.”
