Son yıllarda vitamin ve mineral takviyeleri, sağlıklı yaşamın bir parçası haline geldi. Ancak uzmanlar, bu ürünlerin “gereksiz kullanımının” sanıldığı kadar masum olmadığını vurguluyor.
VM Medical Park Maltepe Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Aytan Gulmammadova, kontrolsüz vitamin kullanımının karaciğer, böbrek ve kalp üzerinde ciddi yük oluşturabileceği uyarısında bulundu.
“Vitaminler destek değil, biyolojik olarak aktif maddelerdir”
Dr. Gulmammadova, “Vitaminler vücutta destek görevi görür ama bilinçsiz kullanımda zararlı hale gelebilir.
Kan düzeyi ölçülmeden başlayan takviyeler, faydadan çok zarar getirir.
Özellikle yağda çözünen A, D, E, K vitaminleri vücutta birikir ve toksik etki oluşturabilir” dedi.
Fazla tüketim kalp ve karaciğer sorunlarına yol açabiliyor
Gulmammadova, yanlış dozda alınan vitaminlerin etkilerini şöyle sıraladı:
- D vitamini fazlalığı böbrek taşı ve kalp ritim bozukluğu yapabilir.
- A vitamini, karaciğerde depolanarak toksik etki oluşturabilir.
- E vitamini, kan sulandırıcı ilaçlarla birlikte alındığında kanama riskini artırabilir.
- Demir takviyesi, gereksiz alındığında karaciğer ve kalpte birikerek ritim bozukluğu ve diyabete yol açabilir.
Belirtiler eksiklik anlamına gelmeyebilir
Uzman, halsizlik, saç dökülmesi, tırnak kırılması gibi belirtilerin her zaman vitamin eksikliğine işaret etmediğini belirterek,
“Bu belirtiler çok farklı nedenlerden kaynaklanabilir. Kan tahlili yapılmadan vitamin kullanmak doğru değildir.”
dedi.
Tanı kan testleriyle konulmalı
Vitamin eksikliğinin en güvenilir şekilde kan testleriyle saptanabileceğini vurgulayan Gulmammadova,
“Bazı vitaminler hücre içinde etki gösterdiği için yalnızca klinik değerlendirme ve beslenme öyküsüyle tanı konabilir,”
ifadelerini kullandı.
“En güçlü takviye dengeli beslenmedir”
Dr. Gulmammadova, dengeli bir beslenmenin çoğu zaman takviye kullanımına gerek bırakmadığını belirterek şu önerilerde bulundu:
“Kırmızı-beyaz et, yumurta, süt ürünleri, taze sebze ve meyve, tam tahıl ve bakliyatlar günlük beslenmede yer alıyorsa, vücut ihtiyacı olan vitaminleri zaten doğal yoldan alır.”
“Takviyeler kişiye özel olmalı”
Bazı gruplar için vitamin desteğinin gerekebileceğini belirten uzman,
çocuklar, hamileler, yaşlılar ve vejetaryenlerin doktor kontrolünde planlama yapması gerektiğini söyledi:
“Her bireyin ihtiyacı farklıdır. Gebelikte folik asit, yaşlılarda B12 veya D vitamini desteği gerekebilir ama bu da kan tahliliyle belirlenmelidir.”
Dr. Gulmammadova, gereksiz vitamin kullanımının vücutta dengeyi bozabileceğini hatırlatarak,
“Her takviye karaciğer ve böbreklere yük bindirir. En doğru yaklaşım, laboratuvar sonuçlarına dayalı kişisel planlamadır.
Unutmayın, iyi planlanmış bir tabak çoğu zaman en güçlü takviyedir.” dedi.
