Fırat Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Sağmak Tartar, son yıllarda yeniden gündeme gelen Mpox (Maymun Çiçeği) virüsü hakkında açıklamalarda bulundu. 2022 yılında dünya genelinde hızla yayılan virüsün, 2024 yılında yeniden uluslararası halk sağlığı acil durumu olarak ilan edildiğini belirten Tartar, hastalığın bulaşma yolları, belirtileri ve korunma yöntemlerine dair önemli bilgiler paylaştı.
“Mpox yeniden küresel halk sağlığı acil durumu ilan edildi”
Doç. Dr. Ayşe Sağmak Tartar, Mpox’un ilk olarak Afrika’da görüldüğünü ve uzun yıllar bölgesel bir hastalık olarak değerlendirildiğini belirterek, “Her yıl Afrika’da yaklaşık 100 vaka bildiriliyordu. Ancak 2022 yılında başta Amerika ve Avrupa olmak üzere Afrika ile hiçbir teması olmayan kişilerde de Mpox vakaları tespit edildi. Bu durumun ardından Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), virüsü küresel halk sağlığı acil durumu ilan etti. Vakaların azalmasıyla bu durum Mayıs 2023’te sonlandırılmıştı. Ancak 2023’ten itibaren Afrika’nın Kongo bölgesinde yeniden yayılım gösteren farklı bir alt tip ortaya çıktı. Bunun üzerine DSÖ, 14 Ağustos 2024’te Mpox’u yeniden uluslararası acil durum ilan etti” dedi.
“Bulaş yolu yakın temas ve solunum”
Tartar, Mpox virüsünün enfekte hayvan, insan ya da virüsle kirlenmiş eşyalarla yakın temas sonucu bulaştığını ifade ederek, “Virüs; sağlıklı kişilere ciltte gözle görülmeyen çatlaklar, çizikler, mukozalar veya solunum yolu aracılığıyla bulaşabilir. Bu nedenle hastalık, özellikle kalabalık ortamlarda ve kişisel eşyaların ortak kullanıldığı alanlarda daha hızlı yayılabilir” diye konuştu.
“Ateş, halsizlik ve döküntüler tipik belirtiler”
Mpox’un belirtilerine değinen Doç. Dr. Tartar, hastalığın genellikle grip benzeri semptomlarla başladığını belirterek şunları söyledi:
“Belirtiler arasında ateş, halsizlik, baş ağrısı, kas ve sırt ağrısı, lenf bezlerinde büyüme yer alır. Ateşin başlamasından yaklaşık üç gün sonra kollar, bacaklar ve yüzde ortaya çıkan döküntüler, Mpox’un en tipik bulgularındandır. Bu döküntüler zamanla kabuklanır ve birkaç hafta içinde iyileşir.”
Tartar, ayrıca Mpox şüphesi taşıyan kişilerin son bir ay içinde riskli bölgelere seyahat edip etmediklerinin ve virüsle temas olasılıklarının mutlaka sorgulanması gerektiğini vurguladı.
Mpox’un yeniden küresel bir tehdit haline geldiğini hatırlatan Doç. Dr. Ayşe Sağmak Tartar, hastalığın erken tanısının bulaş zincirini kırmak açısından kritik öneme sahip olduğunu belirterek, “Kişisel hijyen, temaslı bireylerin izlenmesi ve enfekte kişilerin izolasyonu salgının kontrolünde en etkili yöntemlerdir” ifadelerini kullandı.
