21. yüzyılda bir yandan hiç olmadığımız kadar bağlantıdayız, diğer yandan hiç bu kadar yalnız hissetmemiştik. Sağlık uzmanları yalnızlığın kalp hastalıklarından diyabete, depresyondan demansa kadar birçok hastalıkla ilişkili olduğunu söylüyor. Peki sürekli çevrimiçi olduğumuz bu çağda yalnızlıkla nasıl başa çıkabiliriz?
Tek başına olmak ve yalnızlık aynı şey mi?
Uzmanlara göre değil. Tek başına olmak, geçici ve bazen faydalı bir durumken, yalnızlık sosyal ilişkilerin yetersizliğiyle bağlantılı nahoş bir duygu. BBC NEWS'te yer alan bilgilere göre, Sheffield Hallam Üniversitesi'nden Andrea Wigfield, yalnızlığın kişisel ilişkilerin kalitesi düştüğünde ya da başkalarıyla kıyaslandığında hissedildiğini belirtiyor.
Durham Üniversitesi’nden Prof. Thuy-Vy Nguyen ise tek başına olmanın zihinsel dinlenme, özgürlük hissi ve stresle başa çıkmak için güçlü bir araç olabileceğini vurguluyor. Ancak bu dengeyi korumak gerekiyor.
Yalnızlık vücudu nasıl etkiliyor?
Cambridge Üniversitesi’nin araştırmalarına göre yalnızlık; kalp hastalığı, felç, tip 2 diyabet ve bağışıklık sisteminin zayıflamasıyla ilişkilendiriliyor. Ayrıca depresyon, anksiyete ve demans riskini artırabiliyor.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ileri yaştaki her dört kişiden biri yalnızlık yaşıyor. Göçmenler, sığınmacılar, LGBTQ+ bireyler, bakıcılar ve sağlık sorunları olan bireyler de yüksek risk grubunda.
Yalnızlığı önlemek için neler yapılabilir?
- Birçok ülke yalnızlığı önlemek için sosyal politikalar geliştiriyor:
- Birleşik Krallık, yalnız bireyleri sosyal etkinliklere yönlendiren “sosyal reçeteler” sunuyor.
- Avustralya ve Hollanda, kuşaklar arası yaşam alanlarını destekliyor.
- Hong Kong’da, gönüllülük faaliyetlerine katılan bireylerde yalnızlık hissinin azaldığı gözlemlendi.
Kitaplarıyla tanınan çocuk ve ergen psikiyatristi Holan Liang’a göre, aidiyet duygusunun güçlendiği, saygı ve işbirliği içeren toplumlar yalnızlığı önlemede en etkili yöntem.
Tek başına olmak neden önemli?
Reading Üniversitesi’nin araştırması, günde kısa sürelerle yalnız kalmanın stresi azalttığını ve özgürlük hissini artırdığını gösterdi. Ancak bu süre uzadıkça, bireyler daha yalnız ve daha az tatmin olmuş hissetti.
Prof. Nguyen’in önerisi:
“Günde 15 dakika ile başlayın. Bu sürede ne yapmaktan keyif aldığınızı fark edin ve zamanla bu süreyi artırın. Ama ekran detoksu gibi ani kopuşlardan kaçının.”
Kitap okumak, bahçe işleri, doğa yürüyüşleri, müzik dinlemek, yemek yapmak ve el işi gibi aktiviteler yalnız geçirilen zaman için öneriliyor.
