Çalışma hayatının en çok merak edilen konularından biri olan kıdem tazminatı, işçilerin en temel mali haklarından biridir. Ancak bu konuda hâlâ birçok yanlış bilgi dolaşmakta. Bu yazımızda kıdem tazminatına dair temel hususları kısaca açıklayacağız.
Kıdem tazminatı nedir?
Kıdem tazminatı, bir işçinin işverenle kurduğu sürekli iş ilişkisinin belirli şartlar altında sona ermesi durumunda, işveren tarafından ödenen tazminattır. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışan işçi, belirli şartlar altında kıdem tazminatına hak kazanır.
Kimler hak kazanır?
Aşağıdaki hallerde işçi kıdem tazminatına hak kazanır:
• İşverenin işçiyi haksız nedenle işten çıkarması
• İşçinin askerlik sebebiyle işten ayrılması
• Kadın işçinin evlilikten sonra bir yıl içinde işten ayrılması
• İşçinin emeklilik, malullük veya yaşlılık aylığı almaya hak kazanması
• İşçinin ölmesi
• İşçinin, iş akdini haklı nedenle feshetmesi (örneğin mobbing, ücretin ödenmemesi vs.)
Ne kadar ödenir?
Kıdem tazminatı, işçinin her bir yıl için 30 günlük brüt ücreti üzerinden hesaplanır. Bu brüt ücretin içine düzenli ödenen primler, yemek ve yol yardımları da dâhil edilebilir. Ancak kıdem tazminatında tavan ücret uygulaması vardır ve bu tavan her yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir.
Zamanaşımı süresi
Kıdem tazminatı talebi, iş akdinin sona ermesinden itibaren 5 yıl içinde dava ya da arabuluculuk yoluyla ileri sürülmelidir. Aksi halde zaman aşımına uğrayabilir.
İşçinin emeği kutsaldır ve kıdem tazminatı da bu emeğin karşılığıdır. Hem işçilerin hem de işverenlerin bu konuda bilinçli olması, ileride yaşanacak olası uyuşmazlıkların önüne geçecektir. Unutmayalım ki doğru bilgi, hak arayışının en sağlam temelidir.
