Türkiye’de geçen yıl da yaşanan sahte dolar sorunu yeniden ortaya çıktı. Son haftalarda bazı döviz büroları ve ATM’ler 50 dolarlık banknotları ile eski basım 100 doları kabul etmezken, esnaf ne yapacağını bilemez durumda. Sahte para vakalarındaki artış, piyasada güvensizliği artırıyor.
50 ve 100 doları almıyorlar
Türkiye Gazetesi’nin aktardığı bilgilere göre, son aylarda döviz büroları ve ATM’lere yönelik şikâyetler yoğunlaştı. Özellikle 50 dolarlık banknotlar ile bazı eski basım 100 dolarlık banknotların kabul edilmediği belirtiliyor. Kapalıçarşı kaynakları, son bir yılda ciddi miktarda sahte 50 ve 100 dolar yakalandığını doğrularken, bazı büroların bu banknotları ya tamamen almadığını ya da birkaç lira düşük kurdan işlem yaptığını ifade ediyor. Bu durumdan en çok döviz bozan vatandaşlar ve turistler etkileniyor. Kabul edilmeyen dolar nedeniyle hem maddi kayıplar yaşanıyor hem de günlük ticaret aksıyor.
“Yeniden eski günlere döndük”
Turistik bölgelerde çalışan esnaf, sorunun hem satışları hem de müşteri memnuniyetini olumsuz etkilediğini dile getiriyor. Kapalıçarşı’da uzun yıllardır ticaret yapan bir esnaf, “Turist geliyor, cebinde 50 dolar var ama almıyoruz. Satış kaybı yaşıyoruz, müşteri de mağdur oluyor” sözleriyle durumu özetliyor.
Başka bir esnaf ise geçen yıl yaşanan krizi hatırlatarak, “Para sayma makinelerini yeniledik, bankalar kontrolleri artırdı, umut ettik. Ama bugün yine aynı noktaya döndüğümüzü görüyoruz” diyerek belirsizliğe tepki gösteriyor.
Esnaf çözüm bekliyor
Esnaf, sorunun resmi kurumlar tarafından net bir açıklığa kavuşturulmasını istiyor. Belirsizlik hem ticareti yavaşlatıyor hem de sektörde güvensizlik yaratıyor. Uzmanlara göre kalıcı çözüm için banknot güvenlik denetimlerinin artırılması, sahte paraya karşı bilgilendirme çalışmalarının güçlendirilmesi ve ilgili kurumların güncel bir yol haritası yayımlaması gerekiyor. Turizm sezonunda yaşanan bu krizin, Türkiye’nin ticari imajına zarar verdiği uyarısı da dikkat çekiyor.
Sahte dolar nasıl anlaşılır?
Artan şikâyetler sonrası uzmanlar, vatandaşların sahte dolarları ayırt edebilmesi için dikkat etmesi gereken noktaları sıralıyor:
-
Kağıt Dokusu: Gerçek dolar pamuksu, hafif pütürlü bir dokuya sahiptir. Düz ve kaygan hissiyat genellikle sahtedir.
-
Güvenlik Şeridi: Işığa tutulduğunda banknotun içinden geçen ince güvenlik şeridi görülür ve üzerinde “USA” ile banknot değeri yazar.
-
Portre Kabartması: Özellikle portrede belirgin bir kabartma olur. Dokunulduğunda hafif bir çıkıntı hissedilmelidir.
-
Renk Değiştiren Mürekkep: 100 doların sağ alt köşesindeki rakam, banknot hareket ettirildikçe yeşilden bakır rengine döner.
-
Mavi 3D Güvenlik Şeridi (Yeni 100’lüklerde): Banknotu oynattığınızda şerit üzerindeki çan ve 100 sayıları hareket eder.
-
Mikro Yazılar: Büyüteçle bakıldığında birçok noktada “USA”, “FIFTY”, “ONE HUNDRED” gibi minik yazılar bulunur.
-
UV Işığı Testi: Gerçek banknotlar UV ışığında belirli renklerde yanar. Örneğin 100 dolar UV altında pembe/ kırmızı tonlarında görünür.
