F-35'leri almanın tek yolu S-400'leri depolama, parçalama veya iade etmek
ABD Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Türkiye'nin programa geri dönmesine memnuniyetle bakacağını belirtiyor, ancak önkoşul olarak S-400'lerin "çözülmesi" gerektiğini vurguluyor. Bu durum, CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasını şart koşan Washington'un katı tutumunu yansıtıyor. Türkiye için üretilen ve parasını ödenen 6 adet F-35A uçağı, ABD hangarlarında bekletilmeye devam ediyor; teslimat için net bir tarih yok. Eylül 2025'teki Erdoğan-Trump Beyaz Saray görüşmesi, F-35 konusunu ele alsa da somut bir anlaşma sağlanamadı. Reuters kaynaklı haberler, Ankara'nın başkanlık muafiyeti seçeneğini değerlendirdiğini, ancak Kongre'nin onayı olmadan ilerleme zor olduğunu belirtiyor. Yunanistan'ın 40 adet F-35 alımı karşısında Türkiye'nin talebi, NATO içinde "eşitlik" tartışmalarını alevlendiriyor. Uzmanlar, S-400'lerin depolanması veya parçalanması gibi önerilerin ABD tarafından yetersiz görüldüğünü ifade ediyor. F-16 Viper alımı süreci ise kısmen ilerlese de, 40 adet yeni uçak ve modernizasyon kitleri için belirsizlik hâkim. Middle East Eye'a göre, 1.4 milyar dolarlık F-35 ödemesinin yeni alımlara yönlendirilmesi gündemde, ama bu da koşullu. Eğer anlaşma sağlanmazsa, Türkiye'nin yerli KAAN projesine odaklanması kaçınılmaz hale geliyor; ilk test uçuşu 2025 sonunda bekleniyor. Savunma analistleri, F-35'e dönüşün endüstriyel bağımlılığı artıracağını ve milli projeleri yavaşlatabileceğini savunuyor. ABD Büyükelçisi Tom Barrack, yıl sonuna kadar çözüm umudunu korusa da, İsrail ve Yunanistan'ın itirazları süreci karmaşıklaştırıyor. Ulusal güvenlik uzmanları ise Washington'un Ankara-Atina arasında denge politikası izlediğini ve Türkiye'nin talebini sınırlayabileceğini yazıyor. Türkiye'nin F-35 tedarik zincirindeki kritik rolü, pazarlık gücünü artsa da, S-400 sorunu bu avantajı gölgeliyor. Erdoğan-Trump ilişkilerinin sıcaklığı, yaptırımların kaldırılması için umut verse de, Kongre engeli büyük bir risk. Anlaşma olmazsa, Türk Hava Kuvvetleri'nin modernizasyonu gecikecek ve 5. nesil filo hayali ertelenerek. Muhalefet, bütçe tartışmalarında F-35 alamama ihtimalinin milli güvenliği zayıflatacağını öne sürüyor. Sonuç olarak, S-400 krizi çözülmezse Türkiye'nin F-35'leri alamama olasılığı, 2025 sonuna dek yüksek kalmaya devam edecek.
