İzmir Ticaret Odası (İZTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, şubat ayı meclis toplantısında yaptığı konuşmada, sanayi üretiminde ulusal verilere göre toparlanma sinyalleri alındığını ancak bu iyileşmenin özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) tarafından hissedilmediğini söyledi. Özgener, aralık ayında yüzde 7 ile son iki yılın en yüksek büyüme oranını yakalayan sanayi üretimine rağmen, sahadaki gerçeklerin farklı olduğunu belirtti. "Üyelerimizden aldığımız geri bildirimler, bu toparlanmanın KOBİ’ler özelinde algılanmadığını gösteriyor. Önümüzdeki aylarda satışlarda belirgin bir yükseliş öngörülmüyor. Aksine, özellikle enflasyon algısı nedeniyle şartların daha da zorlaşacağı beklentisi hakim" dedi.
Firmalar kapanma riskiyle karşı karşıya
Özgener, firmaların gelirlerinin düştüğünü ancak buna karşılık maliyetlerinin arttığını vurguladı. Özellikle personel giderlerinde yaşanan artışın, hem yurtiçinde hem de yurtdışında rekabeti zorlaştırdığını ifade eden Özgener, "Üyelerimizin ciroları ve gelirleri genel anlamda düşerken, masrafları ise katlanmış durumda. Yurtiçi piyasalarda kazanç, ancak giderleri karşılayabilecek seviyede" diye konuştu. Artan maliyetler nedeniyle birçok firmanın kapanma riskiyle karşı karşıya kaldığını söyleyen Özgener, "Özellikle döviz kurunun enflasyondaki artışa göre düşük kalması, ihracatta sıkıntılar yaratıyor. 2025 yılında da girdi maliyetlerinin artmaya devam edeceğini ve bu durumun iş süreçlerini zorlaştıracağını öngörüyoruz. Bu gelişmeler, küresel piyasalardaki rekabet gücümüzü olumsuz etkilerken, ithalatın iç pazarda daha cazip hale gelmesine neden olabilir" dedi.
Cari açık yükseliyor
Türkiye’nin ocak ayında genel ticaret sistemine göre ihracatının %5,8, ithalatının ise %9,6 arttığını hatırlatan Özgener, "İthalatın ihracata göre daha hızlı artması, 2024 Kasım ayında 2,7 milyar dolar olan aylık cari açığın, Aralık’ta 4,7 milyar dolara yükselmesine yol açtı. Bu durum, para politikaları açısından olumsuz bir sinyal olarak değerlendirilmeli" ifadelerini kullandı.
Ticari kredi faizleri düşmeli
Özgener, kredi faizlerinin yüksek olmasının işletmelerin nakit akışını zorlaştırdığını belirterek, "Firmalar, mevcut ürünlerini zararına satma noktasına geldi. Çözüm olarak, politika faizindeki düşüşe paralel olarak ticari kredi faizlerinin de gerilemesi gerekiyor. Ayrıca, faiz yükselirken değişken faizli kısa vadeli kredi sunulup, faiz düşerken sabit faizli uzun vadeli kredi önerilmesini doğru bulmadığımızın altını çizmek istiyorum" dedi. Sanayi üretiminde görülen toparlanmaya rağmen KOBİ’lerin zor bir süreçten geçtiğini vurgulayan Özgener, firmaların ayakta kalabilmesi için maliyet artışlarının kontrol altına alınması ve finansmana erişimin kolaylaştırılması gerektiğini ifade etti.
