Mide rahatsızlıkları yaşayan pek çok kişi, çözümü “mide koruyucu” adıyla bilinen ilaçlarda arıyor. Ancak bu ilaçların hekim kontrolü dışında, gelişigüzel kullanımı sanıldığının aksine masum değil. Medicana International İzmir Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Süleyman Günay, özellikle proton pompa inhibitörleri (PPİ) grubundaki ilaçların bilinçsizce ve uzun süre kullanılması durumunda ciddi sağlık sorunları yaşanabileceğini belirtti.
“Mide koruyucu” ismi yanıltıyor
“Mide koruyucu” ifadesinin yanlış bir algı oluşturduğunu vurgulayan Doç. Dr. Günay, “Bu terim, ilacın tamamen zararsız ve her durumda faydalı olduğu izlenimini yaratıyor. Oysa uzun süreli ve kontrolsüz kullanımı, vücutta önemli hasarlara yol açabilir” dedi.
Doç. Dr. Günay, bu ilaçların reflü, ülser gibi mide asidinin zarar verebileceği durumlarda belirli süreler için kullanıldığını ancak halk arasında ağrı kesiciyle birlikte veya önlem amaçlı olarak yaygınlaştığını söyledi.
Uzun süreli kullanım ciddi sağlık sorunları doğurabilir
PPİ grubundaki mide ilaçlarının olası yan etkilerini de sıralayan Günay, şu uyarılarda bulundu:
B12 vitamini, demir ve magnezyum gibi mineral eksiklikleri
Kemik erimesi ve kırık riskinde artış
Bağırsak enfeksiyonlarına yatkınlık (örneğin Clostridium difficile)
Böbrek fonksiyonlarında bozulma ve kronik böbrek hastalığı riski
Bağırsak florasında bozulma ve bağışıklık sisteminin zayıflaması
“Mide asidi, sadece sindirim için değil; aynı zamanda zararlı mikroorganizmaları yok eden bir savunma mekanizmasıdır. Bu asidi uzun süre baskılamak, bedeni savunmasız hale getirir” diyen Günay, ilacın rastgele tüketilmesinin bağışıklık sistemi üzerinde de olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekti.
Her mide ağrısında ilaç değil, doktor şart
Günümüzde özellikle ağrı kesici kullanan bireylerin, mide hasarını önlemek için “önlem olarak” bu ilaçlara başladığını hatırlatan Günay, bu yaklaşımın yanlış olduğunu belirtti.
“Bu ilaçlar, aktif ülseri olanlar, NSAİİ kullananlar ya da reflü tedavisi gören hastalar için hekim kontrolünde verilir. Sağlıklı bireylerin koruma amaçlı kullanması tıbben gereksiz ve risklidir” dedi.
Endoskopi ve uzman değerlendirmesi gerekebilir
Toplumda ilaç kullanımına yönelik bilinç eksikliğine dikkat çeken Doç. Dr. Günay, özellikle mide rahatsızlığı belirtileri olan kişilerin doğrudan eczaneye değil, bir gastroenteroloji uzmanına başvurması gerektiğini vurguladı. “Gerektiğinde endoskopik değerlendirme ile doğru tanı konmalı, tedavi buna göre şekillenmeli” şeklinde konuştu.
“Koruyucu” ifadesi her zaman güvenli anlamına gelmiyor
“Mide koruyucu” ifadesinin halkta güven duygusu yarattığını ancak bu güvenin yanlış yönlendirdiğini belirten Günay, şöyle konuştu:
“Her ilacın bir amacı, dozu ve süresi vardır. Koruyucu olarak anılan bu ilaçların bile yanlış kullanımda zarar verme potansiyeli çok yüksektir. Sağlık okuryazarlığı toplumda artmalı. Bilinçsiz ilaç kullanımı, başlı başına bir halk sağlığı sorunudur.”
Doç. Dr. Süleyman Günay’ın bu açıklamaları, özellikle reçetesiz satılan ya da çevreden önerilen ilaçların tehlikelerine dikkat çekmesi açısından önem taşıyor. Uzmanlar, mide rahatsızlıklarının yalnızca semptomlarla değil, neden-sonuç ilişkisiyle değerlendirilmesi ve mutlaka profesyonel destekle çözülmesi gerektiğini vurguluyor.
