İzmir’in Kınık ilçesinde üretim yapan çiftçiler, artan girdi maliyetleri ve ürün fiyatlarının düşük kalması nedeniyle ciddi ekonomik sıkıntı yaşıyor. Birçok çiftçi önümüzdeki yıl ekim yapamayacağını belirtirken, destek alamamaları halinde borçlarını kapatamayacaklarını ifade etti.
“Komple zarar ediyoruz, ayakta kalmaya çalışıyoruz”
Çiftçi Sefa Köken, geçen yılki zararlarını telafi edebilmek için bu sezon büyük bir risk aldıklarını söyledi. Fidelerden mazota, işçilikten ilaca kadar her alanda maliyetlerin katlandığını dile getiren Köken, “Geçen senenin zararını çıkarmamız için kumar oynamamız lazımdı. Büyük bir kumar oynadık. Ama komple zarar ediyoruz biz. Bu sene bizim son şansımız; ya kendimizi kurtaracağız ya da yok olacağız” dedi.
Köken, sadece kendi bölgesinin değil, Türkiye’deki tüm çiftçilerin aynı durumda olduğunu belirterek şöyle konuştu:
“Patates, soğan bedava, pamuk bedava. Pamuk eken kişi kafa kafaya çıkıyor, hiç ekmese daha kârlı. Türkiye'nin ayakta kalması için üretim şart ama hiçbir kurum yanımızda değil.”
“Yat almayacağız, sadece borcumuzu ödeyelim diyoruz”
Domatesin fiyatı konusunda da beklentilerinin yüksek olmadığını vurgulayan Köken, “Biz çok bir şey istemiyoruz. 20-25 liraya satalım demiyoruz. 7,5-8 liraya verseler yeter. Araba alacağız, yat alacağız demiyoruz. Ayakta kalıp seneye bir daha ekeceğiz diyoruz” sözleriyle çiftçilerin tek derdinin üretimi sürdürebilmek olduğunu ifade etti.
Salçalık ve pazarlık domatese talep olduğunu ama üreticiye yansımadığını da belirten Köken, pazarcıların çiftçiyi her zaman en ucuz fiyata sıkıştırmaya çalıştığını söyledi.
“Su yok ama para isteniyor”
Çiftçilerin karşı karşıya olduğu bir diğer sorun ise sulama. Devletin barajlardan yeterince su sağlayamaması nedeniyle üreticiler derin kuyulardan sulama yaparak elektrik maliyetiyle mücadele ediyor. Köken, Devlet Su İşleri’nin sulanmayan tarlalardan bile sulama parası aldığını öne sürerek tepkisini dile getirdi.
Kınık’ta emeklilikten sonra çiftçiliğe başlayan üreticiler de benzer sıkıntıları yaşadıklarını belirtti. Girdi maliyetlerinin fazlalığı nedeniyle bazı üreticiler domates ekemediğini, sadece mısır ve yonca üretimiyle ayakta kalmaya çalıştığını söyledi.
“Çiftçiye destek verilmezse, toplum bunu taşıyamaz”
Üreticiler, devletin acil destek sunmaması halinde birçok tarım arazisinin gelecek yıl boş kalabileceği uyarısında bulunuyor. “Bu yıl çiftçinin sadece hakkını verin” diyen üreticiler, fabrikacılara, kurutmacılara ve pazarcılara da çağrıda bulundu:
“Bu işi yapmaya devam edecekseniz, siz de para kazanmak istiyorsanız, bu sene çiftçiyi batırmayın. Bizi yok sayarsanız seneye kimden ürün alacaksınız?”
