Tunç Soyer: İnşaat maliyetlerinde yüzde 1000 üzerinde artışlar nedeniyle ortaya çıkan büyük zorlukları aşmaya yetmedi
1) İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZBETON’la protokol yaparak kilitlenen kentsel dönüşüm süreçlerini açmıştır.
2) Bu protokol Meclis’te tüm siyasi partilerin oybirliğiyle kabul edilmiştir.
3) İZBETON bu yetkiyi aldıktan sonra kooperatiflerle sözleşmeler imzalamıştır. Peki burada sormak istiyorum. İZBETON kooperatifler yerine bir inşaat şirketiyle kat karşılığı yapım anlaşması yapsa her şey hukuka uygun mu olacaktı?
4) Şu anki yönetimin yaptığı gibi ‘davet usulü bir ihale’ yapsak, seçilen bir müteahhidin oranı belirsiz bir kârının oluşmasına rıza göstersek daha mı masum olacaktık? Elbette hayır. Nitekim şu an inşaat maliyetleri müteahhit kârı nedeniyle kat kat arttı.
5) Kooperatiflerle protokoller yapmakla müteahhit kârını ortadan kaldırarak daha düşük maliyetlerle ev sahibi olunabileceğini ve yapım süreçlerinin kooperatifçilik mevzuatı nedeniyle çok daha şeffaf olacağını düşündük.
6) Ben hukukçuyum ve bu süreci başlatırken, Türkiye’de ilk kez böyle bir uygulama yapacak olduğumuzu biliyordum. Sürecin hukuki dayanaklarının var olduğunu gördüğümüz için yola çıktık.
7) Nitekim Sayıştay kılı kırk yarmasına rağmen kamu zararı tespit etmedi. Danıştay, İçişleri Bakanlığı’nın verdiği soruşturma iznini iptal ederek, bu projede bırakın dolandırıcılığı, hakkımızda görevi kötüye kullanma ya da görevi ihmal suçlarının bile olmadığına karar verdi.
8) Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 12 Temmuz 2023 tarihli yazısı geldiğinde, Belediyemiz Hukuk Müşavirliğinden yazılı görüş istedim. ‘İnşaatların devamında hukuki bir engel olmadığını’ bildirdiler. Bu nedenle inşaatlara devam edildi. Ancak bir yıl sonra Temmuz 2024’te ben belediye başkanı değilken İzmir Büyükşehir Belediyesi mevcut yönetimi, kendi kurumsal hukuki mütalaasına değil, İl Müdürlüğü’nün yazısına itibar ederek inşaatları durdurdu.
9) Eğer İzmir Büyükşehir Belediyesi, kendi hukuki görüşüne uygun olarak geçen bir buçuk yıl içinde inşaatları devam ettirseydi muhtemelen 5 kooperatifle de ya sona çok yaklaşmıştık ya da bir bölümünde anahtar teslimlerine başlamıştık.
10) Peki, inşaatlar durdurulana kadar neden istenilen hızda gitmedi? Üyelerin nakit akışı yani miktarı ve ödeme aralıkları; pandemi, İzmir Depremi, 6 Şubat Depremi ve inşaat maliyetlerinde yüzde 1000 üzerinde artışlar nedeniyle ortaya çıkan büyük zorlukları aşmaya yetmedi.
