İzmir’de son dönemde Foça ve Bergama’da yaşanan sel ve taşkınların ardından açıklamalarda bulunan İKÇÜ Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Havza Amenajmanı Anabilim Dalı Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Ufuk Özkan, kentin iklim ve arazi kullanım özellikleri nedeniyle sel ve kuraklığın aynı anda görülebileceğine dikkat çekti.
Kuvvetli yağış ve kuraklık riski bir arada
Dr. Özkan, İzmir’in güneyden gelen sıcak hava ile Balkanlar üzerinden inen soğuk hava dalgalarının kesişim hattında kaldığını, bu nedenle kuvvetli yağışların yılın her döneminde görülebileceğini belirtti. Kentleşme ve arazi kullanımı değişikliklerinin sel ve taşkın riskini artırdığını ifade eden Özkan, şunları söyledi:
"Bilimsel bir gerçek sonucunda biliyoruz ki kuraklık, suyu tutamama ve yönlendirememe problemidir. Dolayısıyla suyla ilgili sorunlarımız yazın olduğu gibi kışın da devam edecek. İzmir'in kuzey ilçelerinde, yeni yol yapımlarının olduğu, yeni mahallelerin açıldığı ve arazi örtüsünü ortadan kaldıran projelerin gerçekleştirildiği alanlarda şiddetli yağışlar sel ve taşkın riski oluşturuyor. İzmir'de sel ve kuraklık aynı anda yaşanabilir."
Erken uyarı sistemleri ve önlemler önemli
Ani ve şiddetli yağışların "yeni normal" haline geldiğini vurgulayan Dr. Özkan, dere yataklarının temizlenmesi, yağmur suyu tahliye kanallarının kapasitesinin artırılması ve yapay sulak alanların desteklenmesi gibi önlemlerin büyük önem taşıdığını söyledi.
"Kentlerde doğal arazi örtüsünü ve yeşil alanları artırmak, yağışları yönlendirebilmek için en etkili çözümler arasında yer alıyor. Özellikle sonbahar ve ilkbahar aylarında ani hava değişimlerine karşı hazırlıklı olmalıyız."
Kuraklık ve sel arasındaki çelişki
Dr. Özkan, baraj seviyelerinin düşüklüğüne dikkat çekerek, yağışların yeterince toplanamadığını ve suyu sızdırabilen toprak yapısının korunmasının önemini şöyle anlattı:
"Yağışlara rağmen baraj seviyeleri düşüyor. Kurak dönemlerden sonra gelen yağışlar yüzeysel akışa geçiyor ve sel riskini artırıyor. Yıllık almamız gereken yağışın neredeyse yarısını aldık; bu nedenle baraj birikimine katkı sağlanamıyor."
