Çocukluk çağında giderek yaygınlaşan karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ birikmesiyle ortaya çıkan önemli bir sağlık sorunu olarak dikkat çekiyor. Sivas Medicana Hastanesi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tuğçe Uçar, özellikle enerji içecekleri ve işlenmiş gıdaların tüketiminin son yıllarda çocuklardaki yağlanma oranlarını belirgin şekilde artırdığını söyledi.
İşlenmiş gıdalar ve früktoz çocuk karaciğerini yoruyor
Dr. Uçar, fazla kilo, insülin direnci ve hareketsiz yaşamın karaciğer yağlanmasının temel nedenleri arasında yer aldığını belirtti. Özellikle früktoz içeriği yüksek içeceklerin ve paketli ürünlerin karaciğer üzerinde oksidatif stres oluşturarak yağlanmayı hızlandırdığını aktardı. Fast food yiyeceklerde kullanılan kalitesiz yağların ve beyaz unun da dislipidemiye yol açarak karaciğer yükünü artırdığına dikkat çekti.
Belirtiler çoğu zaman fark edilmiyor
Hastalığın başlangıç döneminde belirgin bir şikâyet vermediğini ifade eden Uçar, “Bazı çocuklarda halsizlik, karın üst bölümünde dolgunluk ya da karaciğer kapsülünün gerilmesine bağlı ağrı görülebilir” dedi. Tanının genellikle rutin kan testlerinde tespit edilen karaciğer enzim yüksekliğiyle konduğunu belirten Uçar, ultrason bulgularının da önemli ipuçları verdiğini kaydetti.
“Çocuk yaşta teşhis, erişkinden çok daha etkili sonuç veriyor”
Çocukluk döneminde saptanan karaciğer yağlanmasının tedaviye daha iyi yanıt verdiğini vurgulayan Uçar, “Erken dönemde doğru beslenme ve yaşam düzenlemesiyle müdahale edilirse ileride Tip 2 diyabet, obezite ve kalp-damar hastalıklarının önüne geçilebilir” ifadelerini kullandı. Dr. Uçar, son yıllarda çocuk ve ergenlerde hızla artan enerji içeceği tüketiminin de riski ciddi biçimde yükselttiğini söyledi.
Fast food tüketimi yağlanmayı doğrudan artırıyor
Uçar, özellikle fast food ürünlerinin karaciğerde oksidatif stresi artırarak yağlanmayı tetiklediğini belirtti. “Bu yiyeceklerde kullanılan kalitesiz yağlar ve rafine karbonhidratlar dislipidemiye yol açıyor. Karaciğer bu yükle baş edemediğinde yağlanma kaçınılmaz hale geliyor” dedi.
Beslenmede kolin eksikliği süreci hızlandırabilir
Kolin açısından zengin besinlerin karaciğer sağlığı açısından önemli olduğunu hatırlatan Uçar, yumurta tüketmeyen çocuklarda eksikliğin görülebileceğini söyledi. “Kolinden zengin yumurtanın haftada birkaç kez tüketilmesi bu süreci dengelemeye yardımcı olabilir” dedi.