Çeşme Reisdere Mahallesi’nde yer alan ve kamuoyunda uzun süredir tartışma konusu olan TOKİ arazisine ilişkin imar süreci yeniden gündemde. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, TOKİ mülkiyetindeki yaklaşık 140 bin 510 metrekarelik denize sıfır alan için hazırlanan koruma amaçlı imar planlarını bir kez daha askıya çıkardı. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin plana yönelik olumsuz görüşüne rağmen askı sürecinin başlatılması dikkat çekti.
2020’deki plan mahkemece iptal edilmişti
Aynı alan için hazırlanan imar planları ilk olarak 2020 yılında askıya çıkarılmış, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yargıya taşınmıştı. Açılan davalarda planlar mahkeme tarafından iptal edilmiş, verilen iptal kararları daha sonra Danıştay tarafından da onanmıştı. Mahkeme geçmişine rağmen yeni planların tekrar askıya çıkarılması, süreci yeniden tartışmalı hale getirdi.
Turizm ve konut ağırlıklı planlama
Askıya çıkan yeni planlara göre;
-
3021 ada 1 parsel
-
2512 parsel
“Turizm-Konut Alanı” ile “Günübirlik Tesis Alanı” olarak düzenlendi.
Toplam 140.510 metrekarelik alanın kullanım dağılımı ise şu şekilde belirlendi:
-
70.408 m²: Ticaret, turizm ve konut alanı
-
11.122 m²: Günübirlik tesis alanı
-
Kalan kısım: Okul, sağlık merkezi, spor tesisi gibi sosyal donatı alanları
Büyükşehir Belediyesi: “Parçacıl plan, yönetmeliğe aykırı”
İzmir Büyükşehir Belediyesi, plan teklifine ilişkin olumsuz görüşünde, koruma amaçlı imar planlarının bütüncül bir yaklaşımla hazırlanması gerektiğini vurguladı. Büyükşehir’in görüş yazısında şu ifadeler yer aldı:
“Koruma amaçlı imar planlarının sit alanı ve turizm merkezi bütününde hazırlanması gerekmektedir. Sadece söz konusu taşınmazlar için parçacıl olarak hazırlanacak koruma amaçlı imar planı önerilerinin ilgili yönetmelik hükmüne uygun olmayacağı düşünülmektedir.”
Görüşte ayrıca, alanın nitelikli doğal koruma alanı sınırları içinde ve kıyı bölgesinde bulunduğu belirtilerek; Kıyı Kanunu, ilgili yönetmelikler ve Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu’nun ilke kararlarının dikkate alınması gerektiği hatırlatıldı.
Plan açıklama raporu: “Kontrollü kullanım alanı”
Plan açıklama raporunda ise alanın koruma statüsüne ilişkin şu bilgilere yer verildi:
“Kermeyanyalısı Mevki Doğal Sit Alanı, Bakanlık Makamı’nın 27.02.2025 tarihli Olur’u ile ‘Doğal Sit – Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı’ olarak tescil edilmiştir.”
Raporda; alanın bir bölümünün daha önce sürdürülebilir koruma alanı olarak tescillendiği, onaylı kıyı kenar çizgisinin plana işlendiği ve bölgenin Ege Denizi kıyı şeridinin 1. ve 2. bölümünde yer aldığı da belirtildi. Planın, nüfus dinamiklerine uygun donatı alanları içerdiği ve kıyı koruma kararlarının gözetildiği savunuldu.
Reisdere yeniden tartışmaların odağında
Denize sıfır konumu, doğal sit statüsü, daha önce mahkemeden dönmüş olması ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin açık itirazına rağmen askıya çıkarılan planlar, Reisdere’yi yeniden İzmir kamuoyunun gündemine taşıdı. Askı süresi boyunca planlara yönelik itirazların gelmesi beklenirken, süreç şimdiden yeni hukuki ve siyasi tartışmaların kapısını aralamış durumda.



