Türkiye'de araç muayene hizmetlerinin özelleştirme sürecinde yeni bir dönem başlıyor. Mevcut sözleşmelerin 2027 yılında sona erecek olması nedeniyle yeni ihale süreci başlatıldı. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından yürütülen süreç kapsamında, kredi kartıyla yapılan muayene ücreti ödemelerinde komisyon bedelinin vatandaşa yansıtılmayacağı açıklandı. Peki, yeni sistem nasıl işleyecek? İşte detaylar...
20 yıllık yeni ihale süreci başladı
Türkiye’de araç muayene hizmetleri, 20 Aralık 2004'te yapılan ihale ile kuzey ve güney olmak üzere iki bölgeye ayrılarak özelleştirilmişti. Yatırımcılarla yapılan imtiyaz sözleşmeleri 15 Ağustos 2007'de imzalanmış ve 14 Ağustos 2027’de sona erecek şekilde belirlenmişti.
Yönetmelik gereği, mevcut sözleşmelerin sona erme tarihinden en az beş yıl önce yeni ihale sürecinin başlatılması gerektiğinden, ÖİB harekete geçti. Cumhurbaşkanı Kararı ile araç muayene hizmetleri yeniden özelleştirme kapsamına alındı.
Kredi kartı komisyon ücreti vatandaştan kesilmeyecek
Yeni ihale süreciyle birlikte, kredi kartıyla yapılan ödemelerde vatandaşlardan ek komisyon ücreti alınmayacak. Daha önce kredi kartı ile ödeme yapan araç sahipleri, muayene ücreti dışında bir de komisyon ücreti ödemek zorunda kalıyordu. Ancak yeni sistemde, bu bedel işleticiler tarafından karşılanacak.
Yeni istasyonlar açılacak
Türkiye’de artan araç sayısı göz önünde bulundurularak, 20 yıllık yeni imtiyaz döneminde yeni araç muayene istasyonlarının açılması zorunlu hale getirildi. İşleticiler, muayene hizmeti verecek istasyonları inşa etmek ve gerekli makine-ekipman yatırımlarını yapmakla yükümlü olacak.
Şu an Türkiye’de yaklaşık 31 milyon 300 bin araç bulunuyor. Bu araçların büyük bir kısmını otomobiller oluştururken, mevcut 223 sabit ve 93 seyyar muayene istasyonu hizmet veriyor. Yeni dönemde artan araç sayısına bağlı olarak istasyon sayısının artırılması hedefleniyor.
Muayene ücretlerinden kamuya pay ayrılacak
Yeni dönemde, araç muayene ücretlerinin belirli bir oranı kamuya aktarılmaya devam edecek:
İlk üç yıl için %30
Sonraki yedi yıl için %40
Son 10 yıl için %50
Bu kapsamda, özelleştirme süreci tamamlandığında trafik kazalarının önlenmesi ve denetimlerin sıkılaştırılması amacıyla Avrupa Birliği standartlarına uygun muayene hizmeti sunulacak. Kamu denetimi altında gerçekleşecek bu hizmetler, özel sektör aracılığıyla yürütülmeye devam edecek.
Yeni işletmecilerin belirlenmesi için yapılan ihalede teklif verme süreci sona ererken, pazarlık usulüyle gerçekleştirilecek ihale sonucu Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulacak. Ardından Rekabet Kurulu ve Danıştay sürecinin tamamlanmasıyla yeni sözleşmeler imzalanacak.
Araç muayene hizmetlerinde önemli değişikliklerin yaşanacağı bu süreçte, vatandaşların muayene işlemlerinde ek masraftan kaçınması adına kredi kartı komisyonunun kaldırılması önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
