Yapay zeka (AI) teknolojisi, diyet ve beslenme alanında hızla yaygınlaşıyor. Mobil uygulamalar ve çevrimiçi platformlar, kullanıcıların yaş, kilo, aktivite düzeyi ve hedeflerine göre “kişiselleştirilmiş” diyet planları sunuyor. Ancak uzmanlar, bu AI tabanlı diyetlerin eksik veri, yanlış algoritmalar ve bireysel sağlık koşullarını göz ardı etme riski nedeniyle tehlikeli olabileceğini belirtiyor. 2025’te yapılan bir araştırma, AI diyet uygulamalarının %60’ının tıbbi doğruluğu düşük öneriler sunduğunu ortaya koydu. Türkiye’de de bu tür uygulamaların kullanımı artarken, diyetisyenler denetimsiz diyetlerin beslenme bozukluklarına ve kronik hastalıklara yol açabileceği konusunda uyarıyor.

Eksik veriler ve yanlış öneriler

AI destekli diyet uygulamaları, genellikle kullanıcıların sınırlı girdilerine dayanarak öneriler üretiyor. Ancak bu sistemler, altta yatan sağlık sorunlarını, alerjileri veya ilaç etkileşimlerini tam olarak değerlendiremiyor. Örneğin, 2024’te bir kullanıcı, AI uygulamasının önerdiği düşük karbonhidrat diyeti sonrası hipoglisemi krizi geçirdiğini bildirdi. Diyetisyenler, AI’nın kan tahlili sonuçları veya genetik faktörler gibi kritik verileri analiz edemediğini, bu nedenle önerilerin yüzeysel kalabileceğini söylüyor. Ayrıca, bazı uygulamaların ticari çıkarlar doğrultusunda belirli ürünleri veya markaları teşvik ettiği tespit edildi.

“Yememek” bir yardım çığlığı olabilir “Yememek” bir yardım çığlığı olabilir

Psikolojik ve fiziksel riskler

Yapay zeka diyetleri, genellikle hızlı kilo verme vaadiyle kullanıcıları cezbediyor. Ancak bu diyetler, kısıtlayıcı beslenme planları veya dengesiz makro besin dağılımı nedeniyle metabolik sorunlara, vitamin eksikliklerine ve hatta yeme bozukluklarına yol açabiliyor. 2023’te Journal of Nutrition’da yayınlanan bir çalışma, AI tabanlı diyetlerin %40’ının önerdiği kalori miktarının, kullanıcıların yaş ve cinsiyetine uygun olmadığını gösterdi. Ayrıca, sürekli takip ve “mükemmel diyet” baskısı, özellikle gençlerde anksiyete ve vücut algısı sorunlarını tetikleyebiliyor.

Uzman tavsiyesi şart

Diyetisyenler, AI destekli diyet uygulamalarının bir rehber olarak kullanılabileceğini, ancak profesyonel bir sağlık uzmanının yerini tutamayacağını vurguluyor. Türkiye Diyetisyenler Derneği, bireylerin diyet planı oluşturmadan önce bir diyetisyene danışmasını ve kan tahlili gibi tıbbi verilere dayalı bir yaklaşım benimsenmesini öneriyor. AI teknolojisinin gelecekte daha güvenli hale gelebileceğini belirten uzmanlar, şimdilik bu tür uygulamaların dikkatli kullanılması gerektiğini söylüyor. Kullanıcılar, uygulamaların veri gizliliği politikalarını da incelemeli, çünkü bazı platformlar kişisel sağlık verilerini üçüncü taraflarla paylaşabiliyor.

Muhabir: Batuhan Yiğit