Türkiye’nin dört bir yanında, özellikle köy yollarında ve tarım arazilerinde meydana gelen traktör kazaları, her yıl çok sayıda can kaybına ve yaralanmaya yol açıyor. Çoğu zaman devrilme nedeniyle gerçekleşen bu kazalar, çiftçilerin can güvenliğini tehdit ediyor. Aydın merkezli Karya Farma HBX Projects, bu soruna yerli ve yenilikçi bir çözüm geliştirdi.
Yaklaşık 20 yıldır tarım, hayvancılık ve endemik bitkiler üzerine çalışmalar yürüten, bugüne kadar 18 ayrı patente imza atan firma, “hayat üçgeni” adını verdiği yeni projeyle dikkat çekti. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Teknokent bünyesinde faaliyet gösteren Ar-Ge ekibi, traktör devrilmelerine karşı mekanik ve dijital güvenlik sunan, hava yastığı destekli bir sistem geliştirdi.
Projenin temel amacı, traktör devrilmesi sırasında sürücünün ezilmesini önlemek. Sistem, devrilme eğilimi tespit edildiği anda milisaniyeler içinde aktifleşerek, traktörün çevresinde üçgen biçiminde hava yastıkları açıyor. Böylece, traktörün altında korunaklı bir boşluk oluşuyor ve sürücünün yaşam alanı korunuyor.
Mühendislerden yerli ve yenilikçi çözüm
Karya Farma HBX Ar-Ge ekibinde yer alan Makina Mühendisi Cavit Başlık, geliştirdikleri sistemin kırsal bölgelerdeki en büyük sorunlardan birine çözüm sunduğunu vurguladı.
Başlık, sistemle ilgili şu bilgileri paylaştı:
“Traktör devrilmeleri, kırsal bölgelerde tarımla uğraşan vatandaşlarımızın en sık yaşadığı ve ne yazık ki en ölümcül kazalardan biri. Hayat üçgeni adını verdiğimiz bu sistem, tamamen mühendislik hesaplamaları ve yerli teknolojilerle geliştirildi. Şu anda prototip aşamasında olan sistemimiz, mekanik ve dijital güvenliği aynı anda sağlıyor. Traktör devrilme riski algılandığı anda, üçgen formda özel hava yastıkları devreye giriyor. Bu yastıklar, sürücünün bulunduğu bölgeyi koruyarak ezilmesini önlüyor. Ayrıca, oluşturulan boşluk sayesinde sürücü nefes alabiliyor ve kurtarma ekipleri gelene kadar hayatta kalma şansı artıyor.”
Başlık, sistemin sade ama etkili bir yapıya sahip olduğuna dikkat çekerek, şu ifadeleri kullandı:
“Üçgen formdaki hava yastıkları, oluşan yükü kenarlara doğru dağıtıyor. Böylece, traktörün altında güçlü bir koruma alanı oluşuyor. Bu sistem, kırsalda yaşayan vatandaşlarımızın ihtiyaçlarına uygun olarak basit ama işlevsel bir şekilde tasarlandı. Amacımız, herkesin ulaşabileceği ekonomik bir çözüm geliştirmek.”
Dijital destekle daha güvenli bir sistem
Projenin yazılım geliştirme sürecinde görev alan Bilgisayar-Yazılım Mühendisliği son sınıf öğrencisi Burak Başlık ise sistemin yalnızca fiziksel koruma sağlamakla kalmadığını, aynı zamanda iletişim desteği de sunduğunu vurguladı.
Başlık, projenin dijital yönüyle ilgili şu bilgileri verdi:
“Sistem, devrilme anında devreye giren özel bir algoritma kullanıyor. İvmeölçer ve jiroskop sensörlerinden alınan veriler anlık olarak değerlendiriliyor. Tehlike algılandığı anda, bluetooth üzerinden sürücünün cep telefonuna bağlanıyor ve konum bilgisiyle birlikte acil yardım mesajı gönderiyor. Alternatif olarak GSM modül de kullanılabiliyor. Bu sayede, internet bağlantısı olmasa dahi SMS yoluyla acil durum bildirimi yapılabiliyor.”
Burak Başlık, bu teknolojinin kırsal alanda hayati bir eksikliği gidereceğini belirterek, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Çiftçilerimiz çoğu zaman uzak ve erişimi zor bölgelerde çalışıyor. Bu sistem, yalnızca koruma sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda dış dünya ile iletişim kurarak kurtarma şansını artırıyor. Şu anda test aşamasında olan projemizi daha da geliştirerek, en kısa sürede çiftçilerin kullanımına sunmayı hedefliyoruz.”
Traktör kazalarında hayat üçgeni devri başlıyor
Projenin geliştiricileri, sistemin yaygınlaştırılmasıyla Türkiye’de traktör kazalarına bağlı can kayıplarının önemli ölçüde azalacağını düşünüyor. Hayat üçgeni sistemiyle, kırsalda çalışan binlerce traktör sürücüsünün güvenliğinin artırılması hedefleniyor.
