Uzmanlara göre toplumda oldukça yaygın görülen kansızlık, çoğu zaman basit halsizlik belirtileriyle başlayıp günlük yaşamı ciddi şekilde etkileyen bir tabloya dönüşebiliyor. Vücudun dokulara yeterli oksijen taşıyamaması nedeniyle ortaya çıkan bu durum; sürekli üşüme, solgun cilt, nefes darlığı, çarpıntı, baş dönmesi ve bitmeyen yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Kimi kişiler bu şikâyetleri mevsimsel değişikliklere ya da yoğun tempoya bağlasa da uzmanlar, “Bu belirtiler kansızlığın ilk uyarıları olabilir” diyerek özellikle uzun süren halsizlik ve nefes nefese kalma durumunda mutlaka doktora başvurulması gerektiğine dikkat çekiyor.
En yaygın nedenler
Kansızlığın en yaygın nedenleri arasında demir eksikliği, B12 vitamini eksikliği, folik asit yetersizliği ve kronik hastalıklar yer alıyor. Özellikle beslenmenin düzensiz olduğu, yoğun stres altında yaşanan dönemlerde kansızlık daha kolay ortaya çıkabiliyor. Kadınlarda adet döngüsü nedeniyle riskin daha yüksek olduğuna dikkat çeken uzmanlar, sürekli üşüme, merdiven çıkarken nefes nefese kalma, çabuk yorulma ve odaklanma güçlüğü gibi belirtilerin ihmal edilmemesi gerektiğini vurguluyor. Erken teşhis edilen kansızlığın, doğru beslenme düzeni ve uygun tedaviyle kısa sürede kontrol altına alınabildiği ifade ediliyor.
Kansızlığın en sık görülen belirtileri
Uzmanlara göre kansızlık, vücudun oksijen taşıma kapasitesinin düşmesiyle birlikte birçok belirtiye yol açıyor. En yaygın görülen işaretler ise şöyle sıralanıyor:
Sürekli halsizlik ve enerji düşüklüğü
Ciltte solukluk, dudak ve göz kapaklarında renksiz görünüm
Eller ve ayaklarda üşüme, soğukluk hissi
Nefes darlığı ve merdiven çıkarken kolay yorulma
Kalp çarpıntısı
Baş dönmesi, baş ağrısı ve dikkat dağınıklığı
Tırnak kırılmaları ve saç dökülmesi
İştahsızlık veya yeme düzensizlikleri
Ciltte kuruluk ve mat görünüm
Tedavi ve uzmanlardan öneriler
Kansızlığın tedavisi, altta yatan nedene göre şekilleniyor. Uzmanlar, özellikle demir eksikliği kaynaklı kansızlıkta demir takviyeleri, B12 ve folik asit desteği gibi ilaçların düzenli kullanılması gerektiğini belirtiyor. Tedavinin etkili olabilmesi için öncelikle kan tahliliyle hangi vitamin ya da mineral eksikliğinin bulunduğunun belirlenmesi şart. Bunun yanı sıra doktor kontrolü olmadan gelişigüzel takviye kullanmanın doğru olmadığı, gereksiz demir yüklemesinin farklı sağlık sorunlarına yol açabileceği ifade ediliyor.
Beslenme düzeni önemli
Beslenme düzeninin kansızlık tedavisinde kritik bir rolü olduğunu vurgulayan uzmanlar, kırmızı et, yumurta, baklagiller, ıspanak, brokoli ve tam tahıllı ürünler gibi demir açısından zengin besinlerin sofralarda daha sık yer almasını öneriyor. C vitamini içeren yiyeceklerin demir emilimini artırdığına dikkat çekilirken, çay ve kahvenin yemekten hemen sonra tüketilmesinin demir emilimini azaltabileceği belirtiliyor. Düzenli uyku, yeterli su tüketimi ve stresten uzak durmak da tedaviyi destekleyen yaşam alışkanlıkları arasında yer alıyor.
Uzmanlar, şikâyetlerin uzun sürmesi halinde gecikmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini vurgulayarak, “Kansızlık erken teşhis ve doğru tedaviyle kısa sürede toparlanabilen bir durumdur. Ancak ihmal edildiğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir” uyarısında bulunuyor.