Seksek, yere tebeşirle çizilen kare veya daire şeklindeki alanlarda, tek ayak üzerinde zıplayarak oynanan geleneksel bir çocuk oyunu olarak dünya genelinde biliniyor. Kökeni tam olarak bilinmese de, bazı kaynaklar seksek oyununun Roma döneminde askerlerin çeviklik ve dayanıklılıklarını geliştirmek için oynadıkları bir egzersizden türediğini öne sürüyor. Diğer kaynaklar ise oyunun Çin’de ortaya çıktığını ve taşın oyuncunun ruhunu temsil ettiği sembolik bir anlam taşıdığını belirtiyor. İngiltere ve Almanya’da “Cennet ve Cehennem” olarak bilinen versiyonları, oyunun son karesinin “cennet” olarak işaretlenmesiyle bu sembolizmi yansıtıyor.
Antik kökenlerden modern zamanlara
Seksek oyununun tarihi, antik çağlara kadar uzanıyor. Roma döneminde çocuklar ve askerler tarafından oynandığı bilinen oyun, Orta Çağ’da Avrupa’da yaygınlaşarak çocukların vazgeçilmezi haline geldi. 16. yüzyılda Flaman ressam Pieter Brueghel’in tablosunda seksek de dahil olmak üzere 80 farklı çocuk oyununun betimlenmesi, oyunun o dönemde popüler olduğunu gösteriyor. Günümüzde seksek, farklı kültürlerde çeşitli kurallarla oynanmaya devam ediyor; kimi bölgelerde kare, kimi bölgelerde daire veya T şeklinde çizilen alanlarla çeşitleniyor.
Fiziksel ve zihinsel faydalar
Seksek, sadece bir oyun olmanın ötesinde, çocukların denge, koordinasyon ve dikkat becerilerini geliştiriyor. 2012 yılında Kocaeli Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, seksek oyununun özellikle engelli bireylerin motor becerilerini güçlendirdiğini ortaya koydu. Oyun, tek ayak üzerinde sekme ve taş atma gibi hareketlerle kas kuvveti, esneklik ve dayanıklılığı artırıyor. Ayrıca, rekabet ve sırayla oynama gibi unsurlar, çocukların sosyal becerilerini ve sağlıklı rekabet anlayışını geliştirmelerine yardımcı oluyor.
Günümüzde seksek
Sokak oyunlarının dijital oyunlar karşısında gerilediği günümüzde, seksek hala okul bahçelerinde ve parklarda oynanıyor. Bazı bölgelerde “kaydırmaca” adıyla bilinen oyun, basit malzemelerle (tebeşir ve taş) oynanabilmesi sayesinde erişilebilirliğini koruyor. Türkiye’de de seksek, özellikle ilkokul çağındaki çocuklar arasında popülerliğini sürdürüyor. Yalova’da düzenlenen “Çocuk Hakları Seksek Oyunu” gibi projeler, oyunu eğitici bir araç olarak kullanarak çocuklara haklarını öğretmeyi hedefliyor. Seksek, hem nostaljik bir eğlence hem de kültürel bir miras olarak yaşamaya devam ediyor.
