Mitral kapak yetersizliği, kanın kalpte geriye kaçmasına neden olarak zamanla kalp yetmezliğine kadar ilerleyebilen önemli bir kardiyolojik sorun olarak biliniyor. Medicana Sağlık Grubu Kardiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Mustafa Can, hastalığın nedenlerinden tedavi seçeneklerine kadar merak edilen konuları anlattı. Prof. Dr. Can, özellikle son yıllarda yaygınlaşan MitraClip (mandallama) yönteminin, açık kalp ameliyatı riski taşıyan hastalar için önemli bir alternatif haline geldiğini vurguladı.
Mitral kapak neden yetersiz çalışıyor?
Mitral kapakta yaşla birlikte oluşan değişiklikler, enfeksiyonlar, kalp krizi, genetik kas hastalıkları, radyoterapi, atriyal fibrilasyon ve kalp yetmezliği kapakçığın tam kapanmasını engelleyebiliyor. Prof. Dr. Can, “Mitral kapak tam kapanmadığında kan üst odacığa geri sızar. Kalp daha fazla çalışmak zorunda kalır, bu da zamanla kalp yetmezliğini tetikler. Öte yandan mevcut kalp yetmezliği de mitral yetersizliğini kötüleştirerek kısır döngü oluşturabilir” dedi.
Bazı kalp yetmezliği tiplerinde elektriksel iletim bozukluklarının da rol oynadığını belirten Can, “Sol dal bloğu gibi durumlarda kalbin duvarları eş zamanlı çalışmaz. Bu da sekonder mitral yetersizliğe neden olabilir. Bu hastalarda CRT adı verilen özel kalp pilleriyle senkronizasyon sağlanarak mitral yetersizlik düzeltilebilir” diye konuştu.
İleri evrede kan miktarı ciddi şekilde azalıyor
Hafif ve orta dereceli mitral kaçaklarının belirti vermeyebileceğini söyleyen Prof. Dr. Can, ileri evre için kritik bir uyarı yaptı:
“Gelen kanın yarısından fazlası geri kaçıyorsa sorun ileri düzeydedir. Bu aşamada vücuda giden kan miktarı belirgin şekilde azalır. Hastada nefes darlığı, çabuk yorulma, çarpıntı ve bacaklarda şişlik gelişir. En ileri safhada kalp yetmezliğine yol açarak günlük yaşam aktivitelerini bile kısıtlar.”
Açık kalp ameliyatına alternatif: MitraClip
MitraClip tekniğinin özellikle yaşlı ve ameliyat riski yüksek hastalarda büyük kolaylık sağladığını belirten Prof. Dr. Mehmet Mustafa Can, yöntemin önemini şöyle anlattı:
“MitraClip’ten önce ileri mitral yetersizliğin standart tedavisi açık kalp ameliyatıydı. Kalbin durdurulduğu, kalp-akciğer makinesi kullanılan ciddi bir cerrahi süreç gerekiyordu. MitraClip ise çok daha az invazivdir. Kasıktan yerleştirilen bir kateterle kalbin sol atriyumuna ulaşılıyor ve kapağın sızdıran kısmına mandal benzeri bir klips takılıyor. Klips, iki kapakçığı bir arada tutarak kaçağı azaltır. Gerekirse işlem sırasında yeniden konumlandırma yapılabilir.”
Prof. Dr. Can, bu yöntemin özellikle nefes darlığı olan ileri yaş hastalarda belirgin rahatlama sağladığını, günlük hareket kapasitesini artırdığını ve uzun vadede kalp fonksiyonlarını koruduğunu ifade etti.
Tedavi öncesi ve sonrası süreç nasıl işliyor?
MitraClip uygulanacak hastalara işlem öncesinde yemek borusundan ayrıntılı ekokardiyografi yapılıyor. Tüm sürecin kardiyoloji uzmanları tarafından planlandığını belirten Prof. Dr. Can, “Hastalar işlem sonrası kan sulandırıcı ilaçlar kullanmak zorundadır. Bu ilaçların düzenli alınması çok önemlidir. Ayrıca işlem sonrası hastalar mutlaka MitraClip’i uygulayan kardiyoloji uzmanı tarafından takip edilmelidir” dedi.
