İZSU verilerine göre, kentte günlük su tüketimi 700 bin metreküpü aşmış durumda. Bu krizde büyükbaş hayvancılık, su tüketiminde önemli bir paya sahip. İzmir'in kırsal bölgelerinde faaliyet gösteren binlerce büyükbaş hayvan çiftliği, su kaynakları üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor. Ortalama bir ineğin günlük su ihtiyacı, sıcak yaz aylarında 150 litreyi geçiyor.
Büyükbaş hayvancılık modernleşirse su tüketimi azalır
Süt sığırlarında bu rakam 200 litreye yaklaşırken, et ırkları için bile 120 litreden fazla su gerekiyor. Bu suyun büyük kısmı içme yoluyla tüketilirken, bir kısmı da ahır temizliği ve yemlik yıkama gibi işlemler için kullanılıyor. Ahır temizliği, hayvan başına günlük 20-30 litre su gerektirirken, yemlik yıkama da önemli bir su tüketim kalemi oluşturuyor. Örneğin, 100 inekli bir çiftlik, sadece içme ve temizlik için günde 15 bin litreden fazla su tüketiyor. Bu, küçük bir mahallenin günlük su ihtiyacına eşdeğer. İzmir'deki hayvancılık sektörü, toplam su tüketiminin yaklaşık yüzde 15'ini oluşturuyor. Uzmanlar, büyükbaş hayvancılığın su verimliliği olmadan sürdürülemez hale geldiğini belirtiyor. Çiftliklerde kullanılan sulukların çoğu, suyu israf eden eski tip sistemler. Tarım ve Orman Bakanlığı, hayvancılıkta su kullanımını denetleme ve verimlilik standartları getirme yetkisine sahip. Kontrolsüz su tüketimine karşı çiftliklere yaptırım uygulayabilir, ancak bu konuda henüz kapsamlı bir düzenleme hayata geçirilmedi. Küçük Menderes Havzası'ndaki yeraltı suları, hayvancılık faaliyetleri nedeniyle son 20 yılda 30 metreden 150 metreye geriledi. Bu durum, hem çiftlikleri hem de çevredeki yerleşimleri tehdit ediyor. İZSU, su krizine karşı gece saatlerinde 6 saatlik kesintilere başladı. Çiftlik sahipleri, suyun yetersizliği nedeniyle hayvanlarının sağlığından endişe ediyor. Bazı çiftlikler, tankerlerle su taşımaya başladı, ancak bu maliyetleri artırıyor. Uzmanlar, su geri dönüşüm sistemlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor. Modern suluklar ve atık su arıtma sistemleri, tüketimi yüzde 30 azaltabilir. Hayvancılık kooperatifleri, su verimliliği eğitimleri düzenlemeye çağrılıyor. Damızlık sığır destekleri artsa da, su tasarrufu teşvikleri yetersiz kalıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, çiftliklere yönelik akıllı su yönetim sistemleri öneriyor. Çeşme ve Urla gibi ilçelerde, hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerde su kesintileri daha sık yaşanıyor. İklim değişikliği, su krizini kalıcı bir soruna dönüştürüyor. Su faturalarına eklenen kademeli tarife, yüksek tüketimi caydırmayı hedefliyor. Çiftliklerde yağmur suyu toplama sistemleri kurulması öneriliyor. İZSU’nun “Her Damla Değerli” kampanyası, çiftlik sahiplerini bilinçlendirmeyi amaçlıyor.
