Aliağa ilçesinin Güzelhisar Mahallesi Lalelik mevkiinde, önemli bir tarihsel miras yer alıyor. Su deposunun altında, ilk büyük mezarlığın köşesinde ve Mustafa Karadayı'nın evinin güney yönünde bulunan büyük melengiç ağacının dibinde, köyü koruduğuna inanılan Helvacı Dede’nin mezarı yer alıyor.
Helvacı Dede kimdir?
Helvacı Dede, köy halkı tarafından saygı gören, mesleğiyle tanınan bir figürdür. Helvacı unvanıyla bilinen dedenin, köyün korunmasında önemli bir rol oynadığına inanılmaktadır. Efsanelere göre, Helvacı Dede’nin mezarı, sadece bir dini figürün anıtı olmanın ötesinde, aynı zamanda köyü koruyan bir sembol olarak kabul edilmektedir.
Melengiç ağacının önemi
Helvacı Dede’nin mezarının bulunduğu alan, bölgenin tarihi açısından büyük bir öneme sahiptir. Mezarlığın etrafında yer alan büyük melengiç ağacı, hem doğal bir unsuru hem de kültürel bir simgeyi temsil eder. Bu ağaç, köy halkı tarafından hem bir uğurlama hem de koruma simgesi olarak görülmektedir. Geleneksel olarak, ağaçların ve mezarların bulunduğu alanlar, halk arasında manevi bir koruma işlevi görmektedir.
Eski mescidin yakınlığı
Mezarın hemen yanında, bir zamanlar var olan ancak şu anda yerinde bulunmayan eski bir mescidin olduğu da söylenir. Bu mescidin, köyün dini yaşamı için önemli bir rol oynadığı ve yerel halkın bir araya geldiği bir ibadet alanı olduğu anlatılmaktadır. Bugün mescidin kalıntıları bulunmasa da, halk arasında bu mescidin tarihi önemine dair anlatılar hala devam etmektedir.
Kültürel mirasın korunması
Güzelhisar Mahallesi, tarihi dokusu ve köklü gelenekleriyle dikkat çekmektedir. Bölgedeki bu tür manevi ve kültürel mirasların korunması, yalnızca geçmişin hatırlanması açısından değil, aynı zamanda yerel halkın kimliğini ve kültürel bağlarını güçlendiren bir öğe olarak da büyük önem taşır. Helvacı Dede’nin mezarı ve çevresindeki yapılar, hem geçmişin izlerini taşıyan hem de bugüne kadar ulaşan manevi bir değeri simgeliyor.
Nasıl gidilir?
Helvacı Dede’nin mezarı, İzmir’in Aliağa ilçesine bağlı Güzelhisar Mahallesi’nde, Lalelik mevkiinde yer alıyor. Aliağa ilçe merkezinden özel araçla yaklaşık 20 dakikada ulaşılabilen mahalleye, merkezden minibüsle gidilebiliyor.