Çocukluk çağında sık görülen idrar yolu enfeksiyonları (İYE), zamanında tanı ve tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. VM Medical Park Pendik Hastanesi Çocuk Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Duygu Övünç Hacıhamdioğlu, İYE’nin belirtilerinden risk faktörlerine, tedavi sürecinden uzun vadeli korunma yöntemlerine kadar ailelerin bilmesi gereken önemli noktalara dikkat çekti.
İdrar yolu enfeksiyonu iki şekilde görülüyor
İdrar yolu enfeksiyonunun çocukluk çağında yaygın ve önemli bir klinik sorun olduğunu ifade eden Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, “Klinik olarak üst idrar yolu enfeksiyonları, enfeksiyonun böbreğe yansımasıyla oluşan piyelonefrit; alt idrar yolu enfeksiyonları ise mesaneyi tutan sistit ile karakterizedir” dedi.
Kız çocukları daha fazla risk altında
İdrar yolu enfeksiyonunun kız çocuklarında daha sık görüldüğünü belirten Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, özellikle 1 yaşından küçük sünnetsiz erkek çocukların da risk altında olduğunu söyledi. Diğer risk faktörlerini ise birinci derece akrabalarda İYE öyküsü, ürolojik anormallikler, mesane ve bağırsak disfonksiyonu, kateter kullanımı, obezite, bağışıklık yetmezliği ve şeker hastalığı olarak sıraladı.
Ateş ve kusma üst enfeksiyonu düşündürebilir
İYE belirtilerine değinen Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma, karın ağrısı ve idrarda kanama gibi şikayetlerin alt enfeksiyonlara işaret edebileceğini söyledi. “38 derecenin üzerindeki ateş, titreme, kusma ve yan ağrısı ise üst idrar yolu enfeksiyonunu düşündürür. Özellikle 2 yaş altındaki çocuklarda açıklanamayan ateş mutlaka değerlendirilmelidir” dedi.
Tanı idrar kültürüyle kesinleşiyor
Tanı sürecine ilişkin bilgi veren Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, “Ön tanı idrar tetkikiyle konur, kesin tanı ise temiz yakalama ya da kateterle alınan idrar örneğinde yapılan kültürde patojen bakteri üremesiyle doğrulanır” ifadelerini kullandı.
Geç tedavi kalıcı böbrek hasarına yol açabilir
Üst idrar yolu enfeksiyonlarının böbrek skarlaşmasına neden olabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, “Bu durum ilerleyen yıllarda hipertansiyon, böbrek fonksiyon kaybı ve son dönem böbrek yetmezliğine kadar gidebilir. Tedavide gecikme ve tekrarlayan enfeksiyonlar riski artırır” dedi.
Tekrarlayan enfeksiyonlarda ileri tetkik şart
Bazı çocuklarda altta yatan anatomik veya fonksiyonel bir sorun olabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, tekrarlayan enfeksiyonlar, ailede böbrek hastalığı öyküsü, büyüme geriliği ve tedaviye yanıt alınamayan durumlarda ileri incelemelerin gerekli olduğunu belirtti.
Uzun vadede korunmak mümkün
İdrar yolu enfeksiyonlarından korunmak için ailelerin bilinçli olması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Hacıhamdioğlu, yeterli sıvı tüketimi, düzenli tuvalet alışkanlığı, kabızlığın önlenmesi, hijyen kurallarına dikkat edilmesi ve şikayetlerde gecikmeden hekime başvurulmasının büyük önem taşıdığını söyledi.
