Türkiye'nin önemli tarihi zenginliklerinden biri olan Perperene Antik Kenti, Bergama ile Ayvalık ilçeleri arasında yer alan Kozak Yaylası’nda, doğal güzelliklerle çevrilmiş bir alanda yer alıyor. Perperene, hem tarihi hem de kültürel değerleriyle antik çağlara ışık tutuyor. Bu antik kent, M.S. 5. yüzyıldan sonra Bizans döneminde piskoposluk merkezi olarak da kullanıldı. Günümüzde ise kalıntılarıyla, ziyaretçilerine tarihin derinliklerine yolculuk yapma fırsatı sunuyor.
Perperene'nin tarihsel kökeni
Perperene Antik Kenti, Mysia bölgesinin en önemli yerleşim alanlarından biri olarak bilinir. Çakıl Kayası civarında bulunan Perperene, 1886-1889 yıllarında yapılan yüzey araştırmaları sonucu gün yüzüne çıkarılmış ve planları çıkarılmıştır. Strabon ve Bizanslı Stephanos'un kayıtlarda adı geçen bu antik kent, Hellen dilinde bir anlam taşımamakla birlikte, Bilge Umar’a göre Luvi dilinden gelen "Parparana" (Koca su pınarının Ülkesi) ifadesi, bölgenin su kaynaklarının bolluğuna işaret etmektedir.
Perperene'nin mimarisi ve kalıntıları
Perperene Antik Kenti’nin kalıntıları, Hellenistik ve Roma dönemlerine ait önemli izler taşımaktadır. Kentte yer alan akropolde, iç içe geçmiş iki sur kalıntısı dikkat çekicidir. Ayrıca, 2000 kişilik tiyatronun kalıntıları da oldukça sağlam bir şekilde günümüze kadar ulaşmıştır. Özellikle tiyatronun oturma alanları (kaveler) iyi korunmuş ve gözle görülür durumdadır. Kentte bir tapınak ve hamam kalıntıları da bulunmakta olup, Perperene’deki Agora (pazar yeri) ve çevresine yayılmış işlenmiş taşlar, sütun tamburları ve kayalara oyulmuş lahitler, bölgenin tarihi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.
Roma dönemi ve Bizans İmparatorluğu'na geçiş
Perperene, Roma dönemine kadar varlığını sürdürmüş ve Roma devri sonlarına kadar birbirinden farklı on beş damgalı sikke basılmıştır. Bu sikkelerde, Zeus, Athena, Apollon, Aphrodit, Demeter ve Asklepios gibi tanrıların saygı gördüğü anlaşılmaktadır. M.S. 5. yüzyıldan sonra, Perperene Bizans İmparatorluğu'na bağlı olarak "Teodosiupolis" ismini almış ve bu dönemde piskoposluk merkezi olmuştur. Theodosiupolis adıyla uzun bir dönem anıldığı ve pek çok tarihi kayıtta yer aldığı bilinen Perperene, bu dönemde de önemli bir dini merkez haline gelmiştir.
Perperene'nin günümüzdeki önemi ve ziyaretçileri
Perperene Antik Kenti, hem tarihi hem de doğal güzellikleri ile yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor. Madra Dağı’nın uzantılarında yer alan bu antik kent, ılıcaların da yoğun olduğu bir bölge olması nedeniyle, tarih ve doğa severlerin ilgisini çekiyor. Ayrıca, bölgeyi çevreleyen Fıstık Çamı ormanları ve granit taşları, Perperene’yi yalnızca tarihi bir zenginlik değil, aynı zamanda doğal bir cennet haline getiriyor. Antik kentteki kalıntılar, geçmişe ışık tutarken, aynı zamanda bölgedeki diğer tarihi zenginlikleri keşfetmek isteyenlere unutulmaz bir deneyim sunuyor.
