İzmir’in yıllardır tartışma konusu olan Harmandalı Düzenli Atık Depolama Tesisi, bir kez daha gündemin merkezine oturdu. İzmir 4. İdare Mahkemesi’nin aldığı karar sonrası 15 Haziran 2025 tarihinde durdurulan depolama faaliyetleri, kentte kısa sürede çöp krizine neden olmuştu. Çözüme yönelik alternatif alanların devreye alınamaması üzerine, İzmir Büyükşehir Belediyesi devreye girmiş ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan geçici izin talep etmişti.
Bakanlık, yapılan teknik incelemeler sonucunda, Harmandalı’nda 31 Ekim 2025 tarihine kadar “geçici depolama izni” verilmesini uygun buldu. Ancak izin belgesine eklenen not dikkat çekti: Bakanlık, belirtilen tarihten sonra bölgedeki depolamanın yeniden değerlendirileceğini ve yeni bir karar alınabileceğini bildirdi.
Bakanlık yazısı ortaya çıktı
Geçici izin sürecine ilişkin tartışmalar devam ederken, Bakanlığın yazılı cevabı kamuoyuna yansıdı. Harmandalı Cumhuriyet Mahallesi’nin eski muhtarı Dursun Ali Kazar tarafından yapılan bilgi edinme başvurusuna verilen yanıtta, geçici izinle ilgili kritik ifadeler yer aldı. Yazıda, “Mevcut koşullar göz önünde bulundurularak belirtilen tarihten sonra depolama faaliyetinin sürdürülüp sürdürülemeyeceği yeniden değerlendirilecektir.” denildi.
Bu ifade, Harmandalı’ndaki depolamanın 31 Ekim’den sonra da uzatılabileceği yönündeki iddiaları güçlendirdi.
Konuya ilişkin açıklama yapan eski muhtar Dursun Ali Kazar, verilen cevaptan tatmin olmadığını belirtti. Kazar, bölgede çevre ve insan sağlığını tehdit eden unsurlara rağmen depolama faaliyetlerinin sürdürülmesine sert sözlerle tepki gösterdi:
“Biz bu bölgede yaşanan olumsuzlukları belgeleriyle ilettik. Buna rağmen, ‘yeniden değerlendirilecek’ denilmesi aslında depolamanın devam edeceği anlamına geliyor. Bu, Harmandalı halkına yapılan büyük bir haksızlıktır. Şu anda bölgede önlem alınmadı. Yağmur yağdığında ne olacağını kimse bilmiyor. Bu bir çevre felaketine dönüşebilir. Bakanlık insan ve çevre sağlığından sorumlu değil mi?” ifadelerini kullandı.
Kazar, ayrıca izin sürecine dayanak olarak gösterilen raporun hangi üniversite tarafından hazırlandığına dair bilgi verilmemesini eleştirdi ve bu durumun şeffaflık ilkesine aykırı olduğunu savundu.
Tartışmalar sürerken İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, sürecin yasal çerçevede yürütüldüğünü belirtti. Tugay, yapılan başvurunun Danıştay kararındaki hükümler doğrultusunda gerçekleştirildiğini ve alınan izin için bilimsel rapor hazırlandığını söyledi:
“Danıştay’ın kararında, sahada kısmen veya tamamen depolama yapılabileceğine dair teknik rapor hazırlanması halinde izin verilebileceği belirtiliyor. Biz de bu çerçevede bir analiz raporu hazırlattık. Üniversite onaylı bu raporla birlikte bakanlığa başvurduk ve geçici izin aldık. 31 Ekim 2025’e kadar belirli şartlar altında depolama faaliyetlerini sürdüreceğiz. Çalışmaların tamamlanmasının ardından alan yeniden değerlendirilecek.”
Tugay, sürecin İzmir’in çöp krizini aşmak için geçici bir çözüm olduğunu, nihai hedeflerinin ise modern ve çevre dostu atık bertaraf tesislerini faaliyete geçirmek olduğunu vurguladı.
Harmandalı sakinleri ise geçici iznin ardından kalıcı bir çözüme ulaşılmamasından endişe ediyor. 29 Eylül’de bölgede düzenlenen protestoda vatandaşlar, çöp kamyonlarının önünü keserek depolama faaliyetlerini durdurma çağrısında bulundu.
Şu anda Harmandalı’nda depolama faaliyetleri devam ederken, gözler Bakanlık ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 31 Ekim sonrası alacağı karara çevrilmiş durumda. Bölge halkı, yeni bir uzatma kararının verilmesi halinde hukuki süreçleri yeniden başlatacaklarını belirtiyor.
