Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik ile kamu kurumları, özel kuruluşlar ve toplu taşıma araçlarında otomatik eksternal defibrilatör (OED) dönemi başlıyor. 2026-2028 yılları arasında kademeli olarak yaygınlaştırılacak cihazlar, herkesin görebileceği ve kullanıma hazır şekilde kilitli olmayan dolaplarda bulundurulacak. Amaç, sağlık kuruluşları dışında meydana gelen ani kalp durmalarında, acil ekipler olay yerine ulaşana kadar hızlı ve etkili müdahaleyi sağlamak.
OED’nin teknik özellikleri ve zorunlulukları
OED cihazları, kalp ritmini analiz eden pedler (elektrotlar) aracılığıyla ölümcül ritim değişikliklerini tespit ederek gerekli durumlarda kalbe elektrik akımı verebiliyor. Yeni düzenlemeye göre:
-
Cihazların Türkçe ve İngilizce sesli komut özelliği bulunacak.
-
Çalışabilirlik durumu, batarya seviyesi, konum bilgileri ve EKG verileri OED-Net’e aktarılabilecek.
-
Bazı güvenlik ve milli savunma kurumlarına ait cihazların konum bilgisi OED-Net’e iletilmeyecek.
Cihazların halkın kolayca ulaşabileceği yerlerde, uluslararası rehberlere uygun olarak ve uyarıcı işaretlerle konumlandırılması zorunlu olacak. Isı, nem, toz ve yağmura karşı korumalı, alarmlı ve kolay açılabilir dolaplarda bulundurulacak.
Kullanım, bakım ve takip sistemi
OED, sağlık meslek mensubu, ilk yardımcı veya halktan eğitimli kişiler tarafından kullanılabilecek. Kullanım sonrası sarf malzeme temini, bakım ve verilerin kaydı OED edinicisinin sorumluluğunda olacak.
Sağlık Bakanlığı, OED’lerin takibi ve veri akışı için ulusal bir kayıt sistemi kuracak. Cihazlar, 30 gün içinde OED-Net’e kaydedilecek ve sistemdeki veriler mevzuata uygun şekilde saklanacak. OED’nin temini ise tıbbi cihaz satış merkezi yetki belgesi olan firmalardan yapılacak.
OED bulundurma zorunluluğu aşamaları
OED cihazlarının bulundurulması üç aşamada genişletilecek:
2026: Havalimanları, uçaklar, spor tesisleri, büyük stadyumlar, vücut geliştirme salonları, merkezi kent meydanları, büyük alışveriş merkezleri, şehirler arası yolcu terminalleri ve büyük iş yerleri.
2027: 100 yatak ve üzeri konaklama tesisleri, yükseköğrenim yurtları, 200 ve üzeri çalışanı olan iş yerleri, merkezi büyük ibadethaneler, spor tesisleri ve Türkiye Olimpik Hazırlık Merkezleri (TOHM).
2028: Benzin istasyonları ve kampüslerinde aynı anda çalışan sayısı yüksek iş yerleri.
Bu düzenleme ile ani kalp durmalarına bağlı ölüm ve sakatlık riskinin azaltılması hedefleniyor ve halkın toplu bulunduğu alanlarda OED erişimi sağlanacak.
