Piyasada pek çok yan sanayi ürünü bulunan Birkenstock markasının terlikleri, sanat eseri değil bir tasarım ürünü olarak kabul edildi. Böylece ünlü terliklerin markayla alakası olmayan benzerleri üretilmeye devam edecek.
Birkenstock’un telif hakları geçerli değil
Almanya'daki Federal Adalet Mahkemesi, ikonik Birkenstock sandaletlerinin sanat eseri olarak adlandırılamayacağına karar verdi. Mahkeme, Birkenstock'un rakip firmalar tarafından benzer modellerinin üretilmesini engellemek amacıyla açtığı davayı reddetti.
Mahkeme başkanı Thomas Koch, "Bu sandaletler, uygulamalı sanat eseri olarak değerlendirilemez ve dolayısıyla telif hakkı korumasına tabi tutulamaz" ifadelerini kullandı. Alman yasalarına göre, sanat eserleri yaratıcının ölümünden sonra 70 yıl boyunca korunurken, tasarım hakları belirli bir süreyle sınırlı kalıyor ve genellikle 25 yıl sonra sona eriyor.
Sanat ve tasarım kimin için?
Alman hukukunda sanat ve tasarım arasındaki temel fark, ürünlerin kullanım amacıyla ilişkilidir. Mahkeme, tasarımın işlevselliğe hizmet ettiğini, sanat eserlerinin ise yüksek derecede bireysel yaratıcılık gerektirdiğini belirtti. Böylece, Birkenstock'un ikonik sandaletleri, mahkemeye göre sanatsal bir obje yerine işlevsel bir tasarım ürünü olarak kabul edildi.
Birkenstock itiraz etmeye hazırlanıyor
Birkenstock’un avukatı Konstantin Wegner, alınan kararın ardından şirketin hukuki süreci sürdüreceğini açıkladı. Wegner, sandaletlerin "ikonik bir tasarım" olarak görülmesi gerektiğini savunarak, "Bu karara itiraz etmek ve yeni hukuki adımlar atmak istiyoruz" dedi.
1970’lerde popüler hale gelen Birkenstock sandaletleri, zamanla geniş kitlelere ulaştı. Özellikle 2023 yılında vizyona giren "Barbie" filminde Margot Robbie’nin pembe Birkenstock giymesi, markanın dünya çapında daha fazla ilgi görmesine neden oldu.
