SİT alanlarının yapılaşmaya açılması, ekolojik tahribat ve rant odaklı olduğu iddialarıyla tartışma yarattı
Resmi adıyla "Çeşme Turizmini Koruma ve Geliştirme Projesi" veya "Çeşme Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile ilan edildi. Proje, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koordine ediliyor ve %97'si kamuya ait arazilerde yoğunlaşıyor. Ancak, kamuoyunda "İzmir'in Kanal İstanbul'u" veya "katliam projesi" olarak eleştiriliyor, çünkü doğal SİT alanlarının yapılaşmaya açılması, ekolojik tahribat ve rant odaklı olduğu iddialarıyla tartışma yarattı. Projenin büyük bölümü nitelikli doğal koruma alanı statüsündeki arazilerde planlandığı için çevreciler, meslek odaları ve yerel halk tarafından yoğun tepki çekti. SİT derecelerinin düşürülmesi, ekolojik tahribat riski ve şeffaflık eksikliği gibi gerekçelerle çok sayıda dava açıldı. Danıştay 13. Dairesi, 2024 yılında projeye dayanak olan Cumhurbaşkanı Kararnamesi’ni oybirliğiyle iptal etti. Kararda, kamu yararı, planlama ilkelerine uygunluk, şeffaflık ve katılımcılık ilkelerinin ihlal edildiği belirtildi. İptal kararıyla birlikte Çeşme Projesi’nin mevcut haliyle uygulanması hukuken sona erdi.2025 yılı itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından projenin tamamen iptal edildiği yönünde resmi bir açıklama yapılmadı ancak mevcut planların uygulanamayacağı kesinleşti.
Lal Denizli ve Çağatay Güç neler söylediler?
CHP İzmir İl Başkanı Çağatay Güç, projenin “eski haliyle” geri gelmeyeceğini, yeni bir yaklaşım olursa bunun yerel yönetimler, meslek odaları ve halkın katılımıyla, doğayı ve tarımı önceleyen şekilde değerlendirilebileceğini ifade etti. Çeşme Yarımadası’ndaki doğal ve kültürel koruma alanlarının eski statülerine dönmesiyle birlikte bölgede yeni bir turizm ve kalkınma planı için çalışmaların sıfırdan başlayacağı belirtiliyor. Konuyla ilgili gelişmeler Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından takip ediliyor. Çeşme Belediye Başkanı Lal Denizli ise konuya dair Nisan ayında "Mahkeme kararı varken Çeşme Projesi nasıl gündeme gelecek, bilmiyorum." demişti. Denizli, “Yani hala adaletten bahsedeceksek eğer Çeşme Turizm projesiyle ilgili alınmış bir karar var. Ben almadım bu kararı, mahkemeler aldı. Mahkeme kararını bypass ederek böyle bir şeyin nasıl hayata geçirileceğini bilmiyorum. Açıkçası, bu açıklama tarafıma da ulaştı; ancak henüz bu konuda bir çalışma yapmadık. Halihazırda mevcut olan mahkeme kararı doğrultusunda, hangi zeminde ve nasıl yeniden gündeme taşınacağına dair detaylara hakim olmadığım için, şu an mevcut açıklanan konu hakkında net bir yorum yapmak doğru olmaz.” ifadelerini kullanmıştı..
