Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Amerika ve Avrupa’da HIV ile yaşayan kişi sayısında düşüş gözlemlenirken, Türkiye’de ciddi bir artış yaşanıyor. Etlik Şehir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği’nden Doç. Dr. Gönül Çiçek Şentürk, “Türkiye’de AIDS konusunda aslında sessiz bir pandemi var” dedi.
Doç. Dr. Şentürk, 1 Aralık Dünya AIDS Günü kapsamında HIV enfeksiyonunda Türkiye’deki artışa ve erken tanının önemine dikkat çekti. Şentürk, “AIDS’te bulaş cinsel yolla ve kan yoluyla oluyor. Öpmek, sarılmak, aynı ortamda bulunmak, aynı masada oturmak veya yemek yemek gibi durumlarla kesinlikle bulaşmaz. Cinsel ve kan yoluyla bulaş ise tedaviyle neredeyse sıfıra indirilebiliyor. Erken tanı ve tedavi ile hastalar AIDS tablosuna ilerlemiyor ve neredeyse normal bir yaşam sürüyorlar” diye konuştu.
HIV’in Belirtileri ve Erken Tanının Önemi
HIV enfeksiyonu, alındıktan sonraki yaklaşık ilk ayda halsizlik, yorgunluk, ateş, boğaz ağrısı, döküntü ve ishal gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor. Çoğu kişi bu bulguları HIV’e bağlamıyor ve belirtiler geçtikten sonra kişi 5-7 yıl içinde AIDS evresine ilerleyebiliyor. Bu evrede kilo kaybı, halsizlik, öksürük, balgam, gece terlemesi ve nörolojik bulgular ortaya çıkabiliyor.
Doç. Dr. Şentürk, “Türkiye’de erken tanı konunca insanlar normale yakın bir yaşam sürebiliyor. Ancak tanı geciktikçe hem bulaş riski artıyor hem de tedaviye rağmen yaşam kalitesi düşüyor. Türkiye’de tedavi olanakları oldukça iyi ve ilaçlar çoğunlukla geri ödeme kapsamında. Erken test ve tanı, HIV’in yönetiminde kritik öneme sahip” dedi.
Damgalanma Korkusu ve Test Önerisi
HIV testinin önündeki en büyük engellerden biri damgalanma korkusu. Şentürk, “Son 10 yıl içinde riskli davranışta bulunan herkes test yaptırsın. Birçok ilde anonim test merkezleri var; isim vermeden test yaptırmak mümkün. Test pozitif çıkarsa kişiye bilgilendirme yapılır ve yönlendirme sağlanır. HIV, 7’den 70’e her yaş grubunu etkileyebilir. Erken tanı, bulaştırıcılığı azaltır, tedavi başarısını artırır ve konforlu bir yaşam sağlar” ifadelerini kullandı.