Türkiye’de doğum hızının düşmesi nedeniyle 2025 yılı Aile Yılı ilan edilmişti. Kaba doğum hızı 2014 yılından bu yana gerilerken, 2018’de nüfus yenilenme seviyesi olan 2,10’un altına indi. 2024’te 1,48 olan toplam doğurganlık hızı alarm veriyor.
Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında 9'uncu sırada yer alıyor
Avrupa Birliği üyesi 27 ülkenin toplam doğurganlık hızları incelendiğinde, 2023 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin 1,81 çocuk ile Bulgaristan olduğu, en düşük toplam doğurganlık hızına sahip olan ülkenin ise 1,06 çocuk ile Malta olduğu görüldü. Toplam doğurganlık hızı 2024 yılında binde 1,48 olan Türkiye, Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında 9. sırada yer alırken, Avrupa ülkelerinin içinde nüfusun yenilenme oranını yakalayan olmadı. Kadınların eğitim durumuna göre doğurganlık hızlarına bakıldığında, 2024 yılında en yüksek toplam doğurganlık hızı okuma yazma bilmeyen/okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen anneler için 2,65 oldu. En düşük toplam doğurganlık hızı yüksek öğretim mezunu anneler için 1,22 çocuk oldu. Ancak, okuma yazma bilmeyen/okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen annelerin 2019 yılında toplam doğurganlık hızı 3,65 iken, yüksek öğretim mezunu annelerin toplam doğurganlık hızı 1,56 olmuştu. 5 yılda okuma yazma bilmeyen/okuma yazma bilen fakat bir okul bitirmeyen annelerin toplam doğurganlık hızı yüzde 38 oranında gerilerken, yükseköğretim mezunu annelerin toplam doğurganlık hızı yüzde 28 oranında geriliyor. Düşünülenin aksine eğitim almamış kesimlerde doğurganlık hızı daha hızlı düşüyor. Doğurganlık oranında düşüşün ana sebebi olarak kadınlar gösterilirken, kadınların iş hayatında durumu göründüğü kadar parlak değil. 15 yaş ve daha yukarı nüfusta işgücüne katılma oranı 2005 yılında yüzde 42,2 olurken, 2025 3. Çeyrek verilerine göre bu yüzde 54,4’e çıktı. Erkeklerde bu oran 2005’te 66 olurken, 2025’te yüzde 72,2 oldu. Kadınlardaysa önemli bir artış görüldü. Yüzde 19,5’ten 20 yılda yüzde 37’ye çıktı. Bu artış önemli ancak erkeklerde çalışan oranı 10 kişiden 7’si olurken, kadınlarda halen 4 kişi değil.
