Her gün cebimizde taşıdığımız, elimizden düşürmediğimiz akıllı telefonlarımızın, zihinsel performansımız üzerinde düşündüğümüzden çok daha fazla etkisi olduğu ortaya çıktı. Yapılan araştırmalar, sadece telefonun yakınımızda bulunmasının, zihinsel verimliliğimizi önemli ölçüde düşürdüğünü gösteriyor. İlginç bir şekilde, telefon sessiz konumda olsa dahi, beyin sürekli olarak "acaba bir bildirim geldi mi?" düşüncesiyle dikkatinin dağılmasına neden oluyor. Bu durum, zihinsel performansımızı yüzde 20'ye kadar azaltabiliyor.
Zihinsel sızıntı nedir?
Bilim insanları, telefonun yakınlarda olmasıyla oluşan dikkat kaybını “zihinsel sızıntı” olarak tanımlıyor. Zihinsel sızıntı, tıpkı musluğun tam kapanamaması gibi, küçük gibi görünen ama uzun vadede önemli bir kayba yol açan bir durum. Yani, telefonun sürekli yakınımızda olması, beynimizde devamlı bir uyarı oluşturuyor ve bu da konsantrasyonumuzu bozuyor. Araştırmalar, telefonların yalnızca yakın bir mesafede bulunmasının, zihinsel performansı ortalama yüzde 20 oranında düşürdüğünü gösteriyor.
Telefon neden hep yanımızda?
Birçok kişi, telefonunu sürekli yanlarında tutma ihtiyacı hissediyor. Sessiz modda bile, "acaba bir bildirim aldım mı?" düşüncesi beynimizi sürekli tetikte tutuyor ve bu da dikkatimizi dağıtıyor. Özellikle iş ortamlarında bu durum daha belirgin hale geliyor. Sürekli olarak "her an ulaşılabilir olma" beklentisi, telefonu masada veya yakın bir yerde tutma alışkanlığını pekiştiriyor. Bu davranış, kısa vadede fark edilmese de, uzun vadede verimliliği olumsuz etkileyebiliyor.
Sınavlardan ofis çalışmalarına
Araştırmalar, telefonun yakınlarda bulunmasının sınav performansına da olumsuz etkiler yarattığını ortaya koyuyor. Öğrenciler, telefonlarını masalarında tutarken, telefonlarını başka bir odada bırakanlara göre daha düşük notlar alıyor. Benzer şekilde, ofis ortamlarında çalışanların telefonları gözlerinden uzak tuttuğunda, dikkat sürelerinin belirgin şekilde arttığı gözlemleniyor. Bu veriler, telefonların sadece ekrandan geçirilen süreyle değil, yakınlıklarıyla da zihinsel performansı etkilediğini gösteriyor.