Türkiye’de ve dünyada yaşlanan nüfus giderek artıyor. Bu durum, sadece sağlık açısından değil, sosyal ve psikolojik yönden de bireylerin yaşam kalitesinin korunmasını zorunlu hale getiriyor. Uzmanlar, yaşlılık döneminde bağımsız ve aktif kalmak isteyen bireyler için önemli önerilerde bulunuyor. Doğru beslenmeden düzenli egzersize, hobilerden ilaç kullanımına kadar pek çok noktada dikkat edilmesi gereken konular var.
Hayattan kopmayın, aktif kalın
Yaşlılık artık hayattan emekli olmak anlamına gelmiyor. Aksine bireylerin kendi sosyal ortamlarında bağımsız yaşaması teşvik ediliyor. Sağlıklı yaşlanmanın temelinde, hastane tedavisine ihtiyaç duymadan kaliteli bir yaşam sürmek yatıyor. Tedavi gerekiyorsa da sürecin kısa ve etkili olması hedeflenmeli.
İlaçları bilinçli kullanın
Yaşlılarda çoklu ilaç kullanımı (polifarmasi) oldukça yaygın. Özellikle reçetesiz ağrı kesiciler, vitaminler ve bitkisel ilaçlar doktor bilgisi dışında kullanılıyor. Bu ürünler, kullanılan diğer ilaçlarla etkileşime girerek ciddi sorunlara yol açabiliyor. Her ilacın doktor veya eczacı önerisiyle ve belirtilen dozda kullanılması gerekiyor. Her belirti için ilaç alınmamalı, mutlaka uzman görüşü alınmalı.
Evinizi yaşlı dostu hale getirin
Kemik erimesiyle birlikte yaşlılıkta düşme riski artıyor. Evde düşmeyi önleyecek düzenlemeler yapılmalı. Küçük halı ve paspaslar kaldırılmalı, merdivenlerde trabzan olmalı ve ev iyi ışıklandırılmalı. Özellikle kalabalık eşyalardan kaçınılmalı.
Yürüyüş en etkili egzersiz
Spor salonuna gitmeden de hareketli kalmak mümkün. Market alışverişine yürüyerek gitmek, evde koridorda yürümek ya da bahçede uğraşmak bile büyük fayda sağlıyor. Günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş öneriliyor.
Sağlıklı yaşam mutfakta başlar
Kızartmalar ve margarin gibi sağlıksız gıdalardan uzak durmak gerekiyor. Bunun yerine fırın, buharda pişirme, ızgara gibi sağlıklı yöntemler tercih edilmeli. Hazır gıdalar, şekerli tatlılar ve fazla tuz tüketimi de sınırlandırılmalı.
Renkli ve dengeli beslenin
Günde 5-6 öğün beslenmek, yeterince su içmek ve beyaz ekmek yerine tam tahıllı ekmek tüketmek öneriliyor. Her gün farklı renkte sebze ve meyveye sofrada yer vermek, yaşlılıkta bağışıklık sistemini destekliyor. Kan sulandırıcı kullanan bireyler ise besin-etkileşimine dikkat etmeli ve bir diyetisyene danışmalı.
Hobiler edinin, sosyal kalın
Yaşlılıkta sosyal hayattan kopmamak, psikolojik sağlığı da destekliyor. Koroya katılmak, dikiş-nakışla uğraşmak, kulüplerde yer almak bireyleri hem zihinsel hem sosyal olarak canlı tutuyor. Bu tür aktiviteler yalnızlığı azaltırken moral gücünü de artırıyor.
Düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmeyin
Yaşlı bireylerin düzenli olarak sağlık kontrollerini yaptırmaları büyük önem taşıyor. Bilinen bir hastalık varsa doktorun önerdiği sıklıkta, yoksa yılda bir kez genel kontrol yapılması sağlıklı yaşlanma açısından temel bir adım.
