Buca’da Erdem Caddesi üzerinde bulunan Petter Evi, Buca’nın en eski ve hala ayakta olan ahşap yapılarından biri olarak öne çıkmaktadır. İngiliz Petter ailesine ait bu tarihi yapı, yaklaşık 150-160 yıllık bir geçmişe sahiptir. 1800’lü yılların ortalarına kadar Buca’da ahşap evler yaygınken, bu evin inşasında kullanılan tamamen ahşap malzeme, dönemin yapısal özelliklerini yansıtmaktadır. Ancak, yıllar içinde yaşanan depremler ve yerel yönetimlerin ilgisizliği nedeniyle, Petter Evi uzun yıllardır kaderine terkedilmiş ve harabe hale gelmiştir.
Buca'da Levanten etkisi
Petter Evi, Levanten kültürünün izlerini taşıyan nadir yapılardan biri olarak tarihi bir değere sahiptir. Levantenler, Osmanlı İmparatorluğu’nun liman kentlerinde ticaretle uğraşan, Fransız ve İtalyan kökenli Katolik Hristiyanlardan oluşan bir topluluktur. İzmir gibi Avrupa ile ticaret yapan kentlerde Levantenler yoğunlaşmış ve şehirdeki kültürel yapıyı şekillendirmiştir. Petter ailesinin de İzmir’in bu kozmopolit yapısına katılmasıyla, Buca’da kendi yaşam tarzlarını ve kültürel miraslarını devam ettirmişlerdir.
İzmir’in ticaret geçmişi ve Levantenlerin etkisi
İzmir, 17. yüzyılın ortalarından itibaren Avrupa ile Osmanlı arasında yoğun bir ticaret noktası haline gelmiştir. Buca gibi bölgelerde yaşayan Levantenler, bu ticaretin merkezine yerleşerek zenginleşmiş ve şehirdeki kültürel çeşitliliği arttırmıştır. Avrupalı tüccarlar, İzmir’e yerleşerek farklı etnik gruplarla evlilikler yapmış, bu da Levanten toplumunun kültürünün birleşmesine yol açmıştır. Bu etkileşim sonucunda Rumca, farklı kökenlere sahip Levantenler arasında ortak anlaşma dili haline gelmiştir.
Petter Evi’nin geleceği
Buca’nın eski yapılarından olan Petter Evi, geçmişin önemli bir mirasını barındırıyor. Ancak uzun yıllardır bakım ve restorasyon yapılmadan terkedilen bu tarihi yapı, yavaşça harabe olma sürecine girmiştir. Binanın harabe durumunda olması, Petter Evi'nin geleceğini tehdit etmektedir.
Bugün Petter Evi, Buca’nın geçmişiyle olan bağını koruyarak tarih meraklıları için önemli bir ziyaret noktası olmaya devam etmektedir.