Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Resmi Gazete'de yayımlanan "Tam Otonom Araçların Otonom Sürüş Sistemine İlişkin Motorlu Araçların Tip Onayı Hakkında Yönetmelik", Türkiye'deki otonom araç kullanımını düzenleyen ilk yasal altyapıyı oluşturdu. Avrupa Birliği'nin 2022/1426 sayılı tüzüğüne dayanan yönetmelik, otonom araçların test edilmesi, onaylanması ve kullanımının standartlarını belirliyor.
Otonom araçlar üç kullanım senaryosunda değerlendirilecek
Yeni düzenlemeye göre, otonom araçlar üç ana senaryoya göre değerlendirilecek:
Çift Modlu Araçlar: Hem manuel hem de tam otonom sürüş modlarına geçiş yapabilen araçlar, belirli alanlarda insan ve mal taşımacılığı için kullanılacak.
Sabit Güzergâhlı Araçlar: Sabit güzergâhlarda yolcu veya mal taşımacılığı yapan araçlar, çift modlu da olabilir.
Otonom Park Sistemi: Araçların belirli otoparklarda park etmesi için otonom sürüş modunu kullanabilmesi sağlanacak.
Otonom araçların sınıflandırılması ve seviye 5
Otonom sürüş sistemleri, araçların sürüş işlevlerinin otomatikleştirilme seviyesine göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma, sürücünün müdahalesini gerektirip gerektirmediğine göre belirlenir:
Seviye 0: Tüm kontrol sürücüde.
Seviye 1: Belirli fonksiyonlar otomatikleştirilmiş, ancak sürücü kontrolü elinde tutar.
Seviye 2: Gaz, fren ve direksiyon kontrolü otomatikleşmiş, sürücü izlemek zorundadır.
Seviye 3: Bazı sürüş görevleri otomatikleştirilmiş, sürücü müdahale edebilir.
Seviye 4: Çoğu sürüş görevi otomatikleşmiş, ancak belirli şartlarla sürücü müdahalesi gerekebilir.
Seviye 5: Tam otonom, sürücü müdahalesine gerek yoktur. Bu seviyede araçlar, tüm koşullarda kendi başlarına seyahat edebilir.
Otonom araçlar trafik kazalarını azaltabilir
Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, her yıl 1.35 milyon kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor. Bu kazaların büyük çoğunluğu insan hatalarından kaynaklanıyor. Otonom araçların kullanımı, bu tür kazaların sayısını önemli ölçüde azaltabilir. Araçların çevrelerini sürekli izleyerek trafik kurallarına uygun şekilde seyahat etmesi, güvenliği artırabilir.
