Kuraklık ve yağış azlığı nedeniyle su kaynakları her geçen gün azalıyor. Suyun büyük çoğunluğunun kullanıldığı tarım sektöründe kuraklıkla mücadele ve sürdürülebilir üretim için su kaynaklarının etkin kullanımı, yağmur suyu hasadı ve kısıntılı sulama yaklaşımları, tarımın geleceği için önem arz ediyor.
Yağmur suyu hasadı projesi
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şerafettin Aşık tarafından İzmir'de zeytin ağaçları üzerinde yürütülen 'Akıllı Dijital Toprak Nem Sensörleriyle İzlenen Farklı Yağmur Suyu Hasat Yöntemlerinin Sürdürülebilir Zeytin Üretiminde Kullanılabilme Potansiyelinin Toprak ve Bitki Özellikleri ile Sosyoekonomik Açıdan Değerlendirilmesi' projesiyle yağan yağmur suyu hem çatıdan hem de topraktan hasat ediliyor.
Yer altı suyu ve stratejik önemi
Türkiye'de ve İzmir'de su sıkıntısı yaşandığını, kısıtlı su kaynaklarının yüzde 79'unun tarımda kullanıldığına dikkati çeken Prof. Dr. Aşık, bu durumun artık sürdürülebilir olmadığını kaydetti. Prof. Dr. Aşık, yer altı suyunun önemine değinerek, izinsiz kuyular ve tuzlu su girişine karşı uyarılarda bulundu:
"Yer altı suyu kenara koyduğunuz bir para gibidir, hemen harcanmaz, yastık altıdır."
Toprak nemini koruma ve su hasadı
Prof. Dr. Aşık, su hasadının yalnızca tank ve depolarla sınırlı olmadığını vurguladı:
"En iyi su hasadı deposu topraktır. Topraktaki mevcut nemi tutmak da su hasadıdır."
Projede yağmur suları ekim-mayıs dönemi boyunca çatılardan toplanıyor, depolarda biriktiriliyor ve damla sulama sistemiyle zeytin ağaçlarına veriliyor. Ayrıca biyokömür, cüruf, malç, yeşil gübre ve doğal örtü uygulamaları ile suyun toprakta tutulması hedefleniyor.
'Gökten yağan bir damla suyu boşa akıtmayın'
Üreticilere tavsiyelerde bulunan Prof. Dr. Aşık, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Gökten yağan bir damla suyu boşa akıtmayın. Yağan her yağmur suyu hasat edilebilir. Hayvancılık yapıyorlarsa damlarında, ahırlarındaki çatılarda bütün sular hasat edilebilir, maliyetli değil. Çiftçiler traktörleriyle, kepçeleriyle bahçelerine yağmur suyu deposu yapabilirler. Mutlaka malçlama yapılmalı, malçlamayla yüzde 30 civarında su tasarrufu yapabilirler. Topraktaki nemi muhafaza edebilirler. Sulamada damla sulama yöntemini kullanmalılar. Dijital sulama teknolojilerini kullanılmalılar."
