Türkiye’de konut sahibi olmak artık bireysel bir mesele olmaktan çıktı. Yüksek faiz oranları ve artan maliyetler nedeniyle yatırımcılar, tıpkı kurban ortaklığı gibi birlikte konut alımına yöneliyor. “Ortak konut kredisi” adıyla yeniden gündeme gelen sistem, birden fazla kişinin bir araya gelerek ev almasına imkan tanıyor. Ancak bu yeni model, gayrimenkul alanında fırsat kadar ciddi riskler de barındırıyor.
5 kişiye kadar ortaklıkla ev sahibi olma dönemi başladı
Gayrimenkul uzmanı Şerif Varlı’nın aktardığına göre, konut fiyatlarının yüksekliği ve kredi faizlerinin yüzde 55-60 seviyelerine çıkmasıyla birlikte “ortak ev alma” yöntemi yeniden ilgi görmeye başladı. Yeni sistemle birlikte, aynı aileden ya da iş çevresinden en az 2, en fazla 5 kişi bir araya gelerek konut kredisi başvurusu yapabiliyor.
Banka, krediyi taraflara ayrı ayrı ya da ortak şekilde tahsis ederken, tapuda da her kişinin ismi ayrı ayrı yazılıyor. SPK onaylı ekspertiz firmaları tarafından değerleme yapılırken, konut üzerine ipotek konulabiliyor ve banka ek teminat talep edebiliyor.
Ortaklık kolay, sürdürülebilirlik zor
Varlı’ya göre sistem, tek başına ev alamayan yatırımcılar için bir çıkış yolu gibi görünse de, uzun vadede anlaşmazlık ihtimalleri büyük risk oluşturuyor:
“Ortaklardan biri satmak istemediğinde süreç kilitlenebilir. Kardeşler arasında bile yıllar içinde sorun çıkabiliyorken, arkadaşlar veya iş arkadaşlarıyla yapılan yatırımlar ileride daha ciddi krizlere dönüşebilir. Bu nedenle ev alımı öncesinde mutlaka noter onaylı bir ortaklık sözleşmesi yapılmalı.”
Kiracının yönetimi gibi pratik sorunların da zamanla büyük problemlere yol açabileceğini belirten uzman, taraflar arasında görev ve yetki dağılımının net biçimde belirlenmesi gerektiğini vurguluyor.
Fiyatlar geçici olarak düştü, yatırımcılar için fırsat dönemi
Şerif Varlı, piyasadaki geçici durgunluğun yatırım için fırsat sunduğunu belirtiyor. İstanbul gibi büyük şehirlerde 5 milyon TL’ye satılan dairelerin şu anda 3,5 milyon TL’ye kadar düştüğünü söyleyen Varlı, “Nakit ödeme yapan alıcılar bu durumu avantaja çevirebilir. Faizler düşerse, bugünkü fiyatlar bir daha geri gelmeyebilir” dedi.
Ortak yatırım yöntemiyle alınan dairelerin, kira geliriyle 12-13 yıl gibi bir sürede yatırım geri dönüşü sağlayabileceği belirtiliyor. Örneğin, 3 milyon TL’ye alınan bir evin aylık 20 bin TL kiraya verilmesi durumunda, yıllık 240 bin TL kazanç elde edilebiliyor.
