Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) 1963 yılında Kıbrıs Türklerine yönelik Kanlı Noel saldırıları sırasında, Türk Alayı’nda doktor olarak görev yapan Binbaşı Nihat İlhan’ın eşi ve üç çocuğunun öldürüldüğü ev, 62 yıldır Barbarlık Müzesi olarak hizmet veriyor.
TİKA tarafından üç yıl önce restorasyonu tamamlanan müze, Rum terör örgütü EOKA’nın saldırılarında yaşanan trajediyi unutturmamak için ziyaretçilerine geçmişin izlerini sunuyor.
Tarihe tanıklık eden ev, bir ulusun hafızası oldu
Barbarlık Müzesi’nde, 24 Aralık 1963’teki Kanlı Noel saldırısında yaşamını yitiren Mürüvvet İlhan ve çocukları Murat, Kutsi ve Hakan İlhan’ın kişisel eşyaları, olay günüyle ilgili kronolojik bilgiler, fotoğraflar, sesli odalar ve hafıza havuzu yer alıyor.
Müze, 1963–1974 yılları arasında Kıbrıs Türklerinin maruz kaldığı zulmün simgesi olarak kabul ediliyor. Ayrıca, o döneme ait şehit isimleri listesi ve fotoğraflar ziyaretçilere sunuluyor.
“Geçmiştekiler bizim bugünlere gelmemiz için ne acılar çektiler”
Bursa’dan ailesiyle birlikte müzeyi ziyaret eden Sultan Kargı, yaşadığı duygusal anları şu sözlerle anlattı:
“Çok duygulandım, ne diyeceğimi bilemiyorum. Her şeyi duymuştum ama bu kadar etkileneceğimi tahmin etmemiştim. Bastığımız topraklarda kimlerin can verdiğini, nasıl acılar yaşandığını görmek insanı derinden sarsıyor. Biz şimdi rahat yaşıyoruz ama onların neler çektiğini bilmiyoruz.”
Katliamın tanığı evin hikâyesi
Turist rehberi Ulviye Mehtap, o gece yaşanan vahşeti şöyle anlattı:
“24 Aralık’ı 25 Aralık’a bağlayan gece, EOKA’cı Rumlar Tabip Binbaşı Nihat İlhan’ın evine baskın düzenledi. İlhan görevdeydi, eşi Mürüvvet Hanım üç çocuğuyla birlikte banyoya saklandı. Misafirleri Feride Kudum Hanım ise lavabonun altına gizlendi. Ancak saldırganlar evi kurşun yağmuruna tuttu. Mürüvvet Hanım, üç çocuğu ve Feride Hanım banyo küvetinde katledildi.”
“Binbaşı Nihat İlhan sadece ‘Vatan sağ olsun’ dedi”
Mehtap, saldırının ardından yaşananları ise şöyle aktardı:
“Olayın sabahında Binbaşı İlhan’a haber verildiğinde, tek söylediği ‘Vatan sağ olsun’ olmuştu. Eşi ve çocuklarının cenazeleri memleketi Elazığ’a götürüldü ve her birinin başına birer selvi ağacı dikildi. Yıllarca onlarla konuşmak için o ağaçların altında vakit geçirdi.”
TİKA restore etti, müze dijital müzecilik anlayışıyla yenilendi
2022 yılında TİKA tarafından dijital müzecilik anlayışıyla yenilenen Barbarlık Müzesi, bugün de ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor.
Ulviye Mehtap, “Kıbrıs’taki tüm Milli Mücadele müzeleri gibi Barbarlık Müzesi de halka açık ve ücretsiz. Herkesin gelip bu acı tarihi yerinde görmesini isteriz” dedi.
Bugün Barbarlık Müzesi, yalnızca Kıbrıs Türklerinin değil, insanlığın hafızasında yer eden bir acının tanığı olarak yaşamaya devam ediyor.
Her yıl binlerce kişi, banyo küvetinde can veren üç küçük çocuk ve annelerinin anısına sessizce saygı duruşunda bulunuyor.