İzmir’in tarihi Kemeraltı Çarşısı, yüzyıllardır çeşitli meslek dallarına ev sahipliği yapıyor. Ancak gelişen teknoloji ve değişen tüketici alışkanlıkları, çarşıdaki bazı geleneksel zanaatları yok olma noktasına getirdi. Peki, Kemeraltı’nda hangi meslekler kaybolmaya yüz tuttu? Zanaatkarlar bu durum hakkında ne düşünüyor?
Geleneksel zanaatlar tarihe karışıyor
Kemeraltı Çarşısı'nda özellikle el işçiliği gerektiren meslekler büyük bir değişim geçiriyor. Eskiden büyük ilgi gören elekçilik, ahşap tabure üretimi, yorgancılık ve terzilik gibi meslekler günümüzde yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.
Elekçilik
Bir zamanlar un, nohut ve üzüm elemek için yaygın olarak kullanılan eleklerin üretimi, teknolojinin gelişmesi ve makinelerin yaygınlaşmasıyla neredeyse tamamen ortadan kalktı. Geleneksel elek yapımı, ustaların azalması ve çırak yetişmemesi nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Kemeraltı’nda bu mesleği sürdüren az sayıda usta kalsa da, eleklere olan talebin düşmesi ve seri üretimin yaygınlaşması nedeniyle elekçilik giderek kaybolan meslekler arasına giriyor.
Ahşap ustalığı
Kemeraltı’nda bir zamanlar oldukça yaygın olan ahşap işçiliği, günümüzde seri üretimin etkisiyle giderek azalıyor. El işçiliğiyle yapılan tabureler, sandalyeler ve diğer ahşap ürünler, yerini fabrikasyon üretime bırakmış durumda. Ustaların azalması ve çırak yetişmemesi, bu mesleğin geleceğini tehdit eden en büyük etkenler arasında yer alıyor.
Terzilik ve yorgancılık
Hazır giyim sektörünün gelişmesi ve fabrika üretimi tekstil ürünlerinin yaygınlaşması, kişiye özel dikim yapan terzilerin ve el yapımı yorgan üreten yorgancıların sayısını giderek azalttı. Eskiden çarşının birçok noktasında bulunan terziler, seri üretim karşısında müşteri kaybederken, geleneksel yöntemlerle yün ve pamuk yorgan diken yorgancılar da makineleşmenin etkisiyle mesleklerini sürdürmekte zorlanıyor.
Meslekler dönüşüyor mu?
Bazı meslekler ise kaybolmamak için dönüşüm geçiriyor. Örneğin, eskiden yoğun ilgi gören el yapımı ayakkabı ve çanta üretimi, günümüzde butik tasarımlara yönelerek ayakta kalmaya çalışıyor. Ancak zanaatkârlar, el emeği ürünlerin maliyetinin yüksek olması nedeniyle talebin azaldığını belirtiyor.
Sizce bu meslekler tamamen yok olacak mı, yoksa yeni nesil zanaatkarlarla birlikte dönüşerek yaşamaya devam edebilir mi?
