İzmir’de yaşayan 54 yaşındaki Nihal İmen’e 9 yıl önce Parkinson hastalığı teşhisi konuldu. Ağızdan alınan ilaçların yetersiz kalmasının ardından uygulanan yenilikçi tedaviyle İmen’in hayatında büyük bir dönüşüm başladı. Beynin ihtiyacı olan dopamin, artık ince bağırsağa yerleştirilen kateter aracılığıyla gün boyu kesintisiz olarak veriliyor.
Yalnız dışarı bile çıkamıyordu
Üç çocuk annesi Nihal İmen, Parkinson hastalığına bağlı olarak yaşadığı düşme, titreme, kabızlık ve koku kaybı gibi şikayetlerle 9 yıl önce hastalığa yakalandı. Yaşam tarzını değiştirerek mücadele etmeye çalıştı; her gün 10 bin adım hedefi koydu, fizik tedavi gördü ve evde egzersizlerini sürdürdü. Ancak hastalık ilerleyince bu çabalar yetersiz kaldı.
“Zamanla yalnız başıma dışarı çıkamaz hale geldim. Bir elimde bastonla dengemi sağlayarak yürümeye çalışıyordum. Ara ara donmalarım oluyordu. Dışarı çıkmaya cesaret edemiyordum. Şimdi ise kızımın yanına gitmeyi planlıyorum.”
İnce bağırsağa dopamin kateteri takıldı
Buca Seyfi Demirsoy Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde uygulanan tedavi kapsamında, İmen’in ince bağırsağına endoskopik yöntemle küçük bir delik açıldı. Bu delikten yerleştirilen hortum ve kaset aracılığıyla dopamin salınımı sağlanıyor. Uygulama sonrası dopamin, beyne çok daha etkili bir şekilde ulaşıyor.
Nöroloji Uzmanı Dr. Banu Gümüştaş, Parkinson hastalığının dopamin eksikliğinden kaynaklandığını ve klasik ilaç tedavisinin zamanla etkisiz hale geldiğini belirtti. Yeni tedavi yönteminin özellikle ileri evre hastalar için umut vadettiğini söyledi:
“İlaçlar mideden emilemediği için etki etmiyor. Ancak bu yöntemle dopamin doğrudan bağırsaktan verilerek hızlı geçiş sağlanıyor. Bu sayede hastanın yaşam kalitesi artıyor.”
Her hastaya uygulanamaz
Dr. Gümüştaş, bu tedavinin her Parkinson hastasına uygun olmadığını da vurguladı. Tedavinin uygulanabilmesi için hastanın demans hastası olmaması ve şuurunun açık olması gerekiyor. Kateterin hijyenine dikkat edilmesi ve cihazın doğru kullanımı konusunda hastaya özel eğitim veriliyor.
“Makinenin üzerinde saatlik doz ayarı bulunuyor. Hasta kendini kötü hissettiğinde ek doz uygulayabiliyor. Ancak temizlik ve kullanım eğitimi çok önemli.”
Tarım ilaçlarına dikkat: Parkinsonun gizli tehlikesi
Parkinson hastalığının yalnızca genetik değil, çevresel faktörlerden de kaynaklanabileceğine dikkat çeken Dr. Gümüştaş, özellikle tarım ilaçlarına karşı uyardı. Kırsal bölgelerde ve kuyu suyu içen bireylerde Parkinson görülme sıklığının arttığını söyledi.
“Yediğimiz sebze ve meyvelerdeki tarım ilaçları toksik içeriyor. Özellikle elma gibi meyvelerin kabuklarını soyarak, sebzeleri ise iyice yıkayarak tüketmeliyiz. Bu toksinler beyni etkileyebilir ve Parkinson riskini artırabilir.”
Parkinson hastalarına öneriler
-
Beslenme: Tarım ilacı riski yüksek meyve ve sebzelerin kabuklarını soyun, iyi yıkayın.
-
Egzersiz: Günlük yürüyüşler, kas sağlığını korumak için önemlidir.
-
Oksijen: Açık havada zaman geçirmek, motor semptomları hafifletebilir.
-
Hijyen: Tedavi sürecinde hijyen kurallarına mutlaka uyulmalı.
