İzmir Valiliği tarafından organize edilen Efeler Yolu Gastronomi Günleri etkinliği, Ödemiş ve Tire ilçelerinde yoğun ilgi gördü. Bölgenin tarihi dokusu ve eşsiz mutfağının tanıtıldığı etkinlikler kapsamında Efeler Yolu’nun doğal güzellikleri, kültürel değerleri ve gastronomi potansiyeli katılımcılara aktarıldı. Efe ve zeybek temasını merkeze alan kültür rotası, özellikle Birgi, Lübbey ve Tire gibi yerleşim yerlerinde kapsamlı şekilde tanıtıldı.
İlk günün rotası: Lübbey, Ödemiş ve Birgi
Etkinliğin ilk gününde konuklar, “Hayalet Köy” olarak da bilinen Lübbey’i ziyaret etti. Ardından Ödemiş Arkeoloji ve Etnografya Müzesi ve 1926’dan günümüze müzeye dönüştürülmüş Kent Arşivi ziyaret edildi. Katılımcılar coğrafi işaretli Töngül Pide ve Ödemiş Tulum Peyniri gibi yöresel lezzetleri tatma fırsatı buldu. Günün sonunda, tarihi Çakırağa Konağı’nda İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban’ın ev sahipliğinde, İzmirli şef Osman Sezener’in hazırladığı yöresel menü ile akşam yemeği düzenlendi. Akşam programı, efelerin etkileyici gösterisiyle tamamlandı.
Vali Elban’dan bölgenin önemi vurgusu
İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban, Efeler Yolu Gastronomi Günleri’nde yaptığı konuşmada, bölgenin hem doğal hem tarihi hem de gastronomik açıdan çok özel bir coğrafya olduğuna dikkat çekti. "Bu havza, milli tarihimiz açısından önemli bir yere sahip. Efeler Yolu'nun tanıtımıyla yerel kalkınmaya önemli katkı sağlamayı amaçlıyoruz" diyen Vali Elban, bölgedeki zeytin, incir ve kestanenin ekonomik değerine vurgu yaptı. Kırsal bölgelerde nüfusun azalmasının önüne geçilmesi için bu tür çalışmaların kritik olduğunu söyledi.
Efeler Yolu Direktörü Özgür Özkaya’nın açıklamaları
Efeler Yolu Direktörü Prof. Dr. Özgür Özkaya, Efeler Yolu’nun 513 kilometrelik kültür rotası olduğunu belirtti. Bozdağ ve Aydın sıradağları boyunca uzanan rota, Efe ve zeybek kültürünün kalbi olarak nitelendiriliyor. Özkaya, "Her etap bir köyde sonlanıyor, yürüyüşçüler köyleri görerek kültürü deneyimliyor. Türkiye ve dünya çapında benzersiz bir proje" ifadelerini kullandı.
İkinci günün durağı Tire oldu
Gastronomi Günleri’nin ikinci gününde, 650 yıllık Ahilik geleneğinin sürdüğü Tire Pazarı ziyaret edildi. Türkiye’nin en büyük açık hava pazarı olan Tire Pazarı, 2 bine yakın tezgâhıyla bölge ekonomisine katkısını gösterdi. Konuklar, Tire esnaf kahvaltısı Tak Tak Kebabı ve Tandır Çorbası gibi yöresel tatları deneyimledi. Tire Süt Ürünleri Kooperatifi ziyaret edilerek bölgenin süt ürünleri ve peynir çeşitleri tanıtıldı. Kaplan Köyü’nde ise doğal mutfak kültürü, nohut mayalı Kahrat ekmeği, çamur peyniri, zeytinyağı ve yöresel tatlılar konuklara sunuldu. Kaplan Köyü’nün simgesi Anadolu Parsı ve bölgedeki yaban hayatı koruma çalışmaları da tanıtımda öne çıktı.
Efeler Yolu kültür rotası nedir?
İzmir’in Bornova ilçesinden başlayıp Aydın’daki Meryemana’ya uzanan Efeler Yolu, 513 kilometre uzunluğunda ve 28 etaplı işaretli bir yürüyüş rotasıdır. Dağ geçitleri ve köyleri kapsayan rota, yerel kültür ve doğayı koruyan sorumlu turizmin önemli örneklerindendir. Efeler Yolu, Green Destinations “Top 100 Stories” listesinde yer almakta ve Lonely Planet’in Türkiye Rehberi’nde tanıtılmaktadır. 2025’te Avrupa Konseyi Kültür Rotaları’nın Yaylacılık Patikaları ağına kabul edilen rota, Türkiye’den bu programa seçilen 12 rota arasında ilk kültür rotası olma özelliğine sahiptir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın GoTurkiye platformunda da tanıtılmaktadır.
Efeler Yolu Gastronomi Günleri, İzmir’in iç bölgelerinin kültürel ve gastronomik zenginliğini ön plana çıkararak turizm ve yerel ekonomiye katkı sağlamayı hedefliyor. Bölgenin doğal ve tarihi değerleriyle birleşen bu etkinlikler, hem yerli hem yabancı ziyaretçilere unutulmaz deneyimler sunuyor.
