İzmir, Batı Anadolu Fay Sistemi (BAF) üzerinde yer aldığı için Türkiye’nin en sismik tehlike bölgelerinden biri. MTA ve AFAD’ın güncel verilerine göre şehirde deprem riski en yüksek 10 ilçe belirlendi. Uzmanlar, özellikle sahil hattındaki alüvyon zeminli bölgelerde ve yeraltı su seviyesi yüksek alanlarda zemin sıvılaşmasının ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurguluyor.
En riskli ilçeler ve özellikleri
-
Bayraklı: 2020 depreminde en fazla yıkımın yaşandığı bölge; kalın alüvyon tabakası ve yüksek yeraltı suyu ile sıvılaşma riski yüksek.
-
Karşıyaka / Mavişehir / Bostanlı: Deniz kıyısındaki gevşek zemin nedeniyle yüksek tehlike altında.
-
Bornova: Eski yapı stoğu ve Bornova Fayı’nın etkisiyle risk yoğun.
-
Konak: Alsancak ve kıyı hattındaki zemin sorunları dikkat çekiyor.
-
Çiğli / Menemen: Yüksek yeraltı suyu nedeniyle sıvılaşma riski mevcut.
-
Seferihisar / Urla: Seferihisar aktif fay hattı üzerinde; Urla ve Güzelbahçe kıyıları da riskli.
-
Tire / Kemalpaşa: Diri fay hatları yerleşim alanlarının altından geçiyor.
-
Narlıdere / Balçova: Çatalkaya ve Çamtepe mahalleleri, Narlıdere fay hattına çok yakın.
-
Buca / Gaziemir: Alüvyon zemin ve yoğun yapılaşma nedeniyle yüksek hasar riski.
-
Torbalı / Menderes: Küçük Menderes Fayı etkisiyle yüzey kırıkları ve faylanma potansiyeli mevcut.
Zemin sıvılaşması uyarısı
Uzmanlar, suya doygun gevşek toprakların deprem dalgalarıyla taşıma kapasitesini yitirdiğini ve binaların doğrudan yıkılmasa bile zemin üzerinde kayma veya batma riskinin bulunduğunu belirtiyor. Bayraklı ve Karşıyaka örneklerinde bu durum açıkça gözlemlenebiliyor.
Deprem öncesi hayati önlemler
-
Zemin etüdü yaptırın: Binanızın altındaki zeminin tipini ve taşıma kapasitesini öğrenin.
-
Yapı dayanıklılığını kontrol ettirin: 1999 öncesi binalar deprem performans testinden geçmeli.
-
Kentsel dönüşüme katılın: Riskli yapıların yenilenmesi can güvenliği açısından kritik.
-
Acil durum çantası hazırlayın: Su, gıda, ilaç ve önemli belgeleri ulaşılabilir şekilde bulundurun.
-
DASK yaptırın: Zorunlu Deprem Sigortası, olası maddi kayıpları azaltır.
Uzmanlardan Çağrı: “Deprem korkusu değil, hazırlık önemli”
Bilim insanları, İzmir halkına “korku değil bilinç” mesajı veriyor. Amaç, paniğe kapılmak değil; deprem öncesi hazırlıklı olmak. Riskli bölgelerde yaşayan vatandaşlar, bulundukları yerin risk düzeyini öğrenmeli, binalarının sağlamlığını kontrol etmeli ve gerekli önlemleri almalı.




