Kira ilişkilerinde en çok tartışılan konulardan biri olan “masrafların kime ait olduğu” meselesine Türk Borçlar Kanunu açık bir hüküm getiriyor. Kanuna göre, kiralananın kullanıma elverişli halde tutulması ev sahibinin sorumluluğunda. Bu durum yalnızca evi kiracıya teslim etmekle sınırlı değil; yapısal sorunlar, güvenliği etkileyen arızalar ve yüksek maliyetli onarımlar doğrudan ev sahibine ait kabul ediliyor.
Pek çok kiracı bu ayrımı bilmediği için kapsamlı tamiratları kendi bütçesinden karşılayabiliyor. Oysa kanun, kiracının yaptığı bu tür zorunlu giderlerin ev sahibi tarafından ödenmesi gerektiğini vurguluyor.
Ev sahibinin ödemesi gereken zorunlu giderler
Kiralananın yaşanabilir ve güvenli kalmasını sağlayan büyük onarım ve yenilemeler, kiracının değil ev sahibinin yükümlülüğünde bulunuyor. Bu kapsamda genellikle ev sahibinin karşılaması gereken giderler şöyle sıralanıyor:
-
tesisat arızalarının giderilmesi
-
kombinin veya kalorifer kazanının yenilenmesi
-
çatı akmalarının onarılması
-
dış cephe tadilatları
-
kapsamlı asansör bakımları
-
eskiyen elektrik ve su tesisatının komple yenilenmesi
Kiracı gerekirse onarımı yaptırıp parasını isteyebilir
Bazı durumlarda ev sahibi gerekli tamiratı geciktirebiliyor veya masrafı üstlenmeyi reddedebiliyor. Kiracı böyle bir durumda zorunlu onarımı kendisi yaptırabilir, ardından yaptığı harcamayı ev sahibinden talep edebilir.
Zorunlu gider sayılabilecek örnekler:
-
akıtan çatının tamir edilmesi
-
güvenlik riski oluşturan elektrik tesisatının yenilenmesi
-
bozuk kombinin değişimi
-
yapısal hasarların giderilmesi
Yargıtay: kiracı parasını alabilir, hatta kira bedelinden düşebilir
Yargıtay’ın emsal kararları, bu konuda kiracıyı koruyan çok net hükümler içeriyor. Kararlara göre:
-
Kiralanandaki ayıp giderilmeden ev sahibi sorumluluktan kaçamaz.
-
Kiracı zorunlu onarım için yaptığı harcamayı ev sahibinden talep etme hakkına sahiptir.
-
Kiracı, ödediği zorunlu gideri kira bedelinden mahsup edebilir.
Bu kararlar, kiracının kendi cebinden yaptığı zorunlu masrafların hukuk karşısında güvence altında olduğunu gösteriyor.
Uzmanlar uyarıyor: her iki taraf da bilinçli olmalı
Uzmanlar, kiracıların hangi masrafların kendi sorumluluklarında, hangilerinin ev sahibine ait olduğunu iyi bilmesi gerektiğini belirtiyor. Aynı şekilde ev sahiplerinin de kanuni yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerektiği, aksi halde maddi sorumlulukla karşı karşıya kalabilecekleri vurgulanıyor.
