Baltık ülkeleri Litvanya, Letonya ve Estonya, onlarca yıllık enerji bağımlılığını sona erdirerek Rusya ve Belarus ile elektrik bağlantısını kesti.
Cumartesi günü Rus şebekesinden tamamen ayrılan üç ülke, Pazar günü itibarıyla Avrupa enerji sistemine dahil oldu. Bu adım, jeopolitik ve sembolik olarak önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Avrupa ile tam entegrasyon
Baltık ülkeleri, uzun süredir Rusya ile olan enerji bağlarını koparma planları yapıyordu. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, bu süreci hızlandırdı. Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, bu adımı "Rusya ve Belarus enerji sistemine olan bağımlılığımızın kalan son unsurundan kopuş" olarak nitelendirdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve üst düzey AB yetkililerinin, Vilnius'ta düzenlenecek törene katılmaları bekleniyor. Törende, özel olarak tasarlanmış 9 metre yüksekliğindeki bir saat, Baltık ülkelerinin Rus elektrik şebekesiyle son bağlantısının kesildiği son saniyeleri sayacak.
Rusya ile bağlantılar kesildi
Baltık ülkelerini Rusya ve Belarus’a bağlayan 16 elektrik hattı, Avrupa ile bağlantıyı güçlendirmek için yıllar içinde söküldü. Kaliningrad bölgesi üzerinden yapılan son iletimler de Cumartesi günü kademeli olarak kapatıldı.
Bağlantının kesilmesiyle Baltık ülkeleri 24 saat boyunca "ada işletim modu" adı verilen süreçten geçerek kendi sistemlerini test etti. Ardından, Finlandiya, İsveç ve Polonya ile bağlantılar kurularak Kıta Avrupası ve İskandinav enerji sistemine entegre olundu.
Olası Rus tepkisine karşı önlem alındı
Temmuz ayında, Baltık ülkeleri Rusya ve Belarus’a bağlantının kesileceğini resmi olarak bildirdi. Ancak, eski Sovyet ortaklarından gelebilecek olası misillemelere karşı bölge ülkeleri tetikte bekliyor.
Estonya'nın kamu yayıncısı ERR, jeneratör satışlarının arttığını bildirdi. Uzmanlar, Rusya'nın Baltık ülkelerine yönelik siber saldırılar veya enerji kaynaklarıyla ilgili dolaylı baskılar yapabileceğini öngörüyor.
