Türkiye'de AB standartlarındaki gıda fiyatları ve yaşam koşullarına erişebilmek için asgari ücret ve en düşük emekli maaşının ne kadar olması gerektiği ekonomistler tarafından hesaplandı.
Hem asgari ücret hem de emekli maaşı Avrupa ülkelerinin gerisinde
Eurostat'ın 2025 verilerine göre, AB'de 22 ülkede uygulanan asgari ücretlerin ortalaması aylık brüt 1.245 euro olarak kayıtlara geçti. Aynı kaynağa göre, AB genelinde ortalama emekli aylığı ise net 1.345 euro seviyesinde bulunuyor. Numbeo'nun Ekim 2025 yaşam maliyeti endeksine göre, Türkiye'nin genel yaşam maliyeti AB ortalamasının yüzde 68,5'ine denk geliyor. Gıda fiyatları özelinde bu oran yüzde 65,9 olarak ölçülüyor. Eylül 2025 döviz kuru ortalaması ise 1 euro eşittir 48,75 TL olarak baz alındı. Satın alma gücü paritesi yöntemiyle yapılan hesaplamada, AB'deki ücretlerin Türkiye'deki fiyat düzeyine uyarlanması hedeflendi. Buna göre, AB'deki bir asgari ücretlinin satın alabildiği mal ve hizmet sepeti Türkiye'de sağlanabilmesi için asgari ücretin net 41 bin 600 TL olması gerekiyor. En düşük emekli maaşı için ise bu seviye 44 bin 950 TL olarak belirlendi. Mevcut durumda Türkiye'de net asgari ücret 22 bin 104 TL seviyesinde bulunuyor. Bu rakam, hedeflenen AB standardının yaklaşık 1,88 kat altında kalıyor. En düşük emekli maaşı ise yaklaşık 17 bin TL civarında seyrediyor ve AB eşdeğerinin 2,64 kat gerisinde. Hesaplamada, AB'de 12 euroya satılan 1 kilogram etin Türkiye'deki eşdeğer fiyatı yaklaşık 580 TL olarak örnek gösterildi. Benzer şekilde, AB'de 600 euroluk bir şehir dışı kira Türkiye'de 20 bin TL'ye denk geliyor. Haftalık market sepeti için AB'de 80 euro harcayan bir kişi, Türkiye'de eşdeğer kalite için yaklaşık 2 bin 700 TL ödüyor. Bu veriler, 41 bin 600 TL'lik asgari ücretin AB'deki reel tüketim gücünü tam olarak sağlayacağını ortaya koyuyor. Uzmanlar, Türkiye'deki yüksek gıda enflasyonunun bu farkı hızla eritebileceği uyarısında bulunuyor. 2025'te gıda enflasyonunun yüzde 35 civarında seyretmesi bekleniyor. Bu nedenle önerilen ücret seviyelerinin altı ayda bir güncellenmesi gerektiği vurgulanıyor. Hesaplamalar net ücret bazında yapılmış olup, vergi ve prim kesintileri dikkate alınmadı. Sonuç olarak, AB yaşam standartlarına erişim için Türkiye'de asgari ücretin en az 41 bin 600 TL, en düşük emekli maaşının ise 45 bin TL seviyesine çıkarılması gerektiği belirtiliyor.