Aliağa ilçesinin adı, Osmanlı dönemine uzanan köklü bir geçmişe dayanıyor. İlçenin ismi, bölgede hüküm süren Arapoğulları ailesinden Esseyyid Ali Ağa’ya dayanıyor. Peki, Aliağa’nın tarihi nasıl şekillendi? İşte Aliağa’nın ilginç geçmişine dair detaylar…
Osmanlı Dönemi'ne yolculuk: Aliağa'nın kökeni
Aliağa'nın adı, 1623-1640 yılları arasında Osmanlı Padişahı IV. Murad’ın Bağdat Seferi dönüşünde Anadolu’ya yerleştirilen Arap aşiretlerinden biri olan Arapoğulları’na dayanıyor. Bu aşiretten Esseyyid Abdülkerim Ağa, bu topraklara ilk yerleşen isimlerden biri. Ardından, Osmanlı Devleti'nin zayıflamasıyla Batı Anadolu’da Ayanlar dönemi başlamış ve Arapoğulları ailesi geniş bir bölgeyi kontrol etmeye başladı.
Esseyyid Ali Ağa ve Aliağa Çiftliği
Esseyyid Ali Ağa, 1760-1780 yıllarında bölgedeki önemli isimlerden biriydi. 1763’te Güzelhisar’da cami yaptırarak etkisini artıran Ali Ağa, deniz kıyısına kadar uzanan topraklarında “Aliağa Çiftliği”ni kurmuştu. İlçenin adı, işte bu çiftlikten geliyor.
Kilise Pınarı Köyü'nden Aliağa Çiftliği’ne
Günümüz Aliağa'sının bulunduğu alan, Osmanlı döneminde Rum çiftçilerin yaşadığı Kilise Pınarı Köyü'ydü. 19. yüzyılın başlarında Aliağa Çiftliği ile birleşerek, "Aliağa Çiftliği Köyü" adını almış ve zamanla 1827-1828 yıllarında bu ad resmi kayıtlara geçti.
Baltazzi Ailesi ve modernleşme süreci
Bölge 1840’lardan itibaren Levanten Baltazzi ailesinin mülkiyetine geçmiş ve bu ailenin etkisiyle Aliağa’da modernleşme süreci başladı. 1876 yılında Aliağa Çiftliği'nde yapılan üç katlı konak, 1915’teki İngiliz bombardımanında yıkıldı, 1933’te ise Aliağa İlkokulu olarak kullanılmaya başlandı.