Epilepsinin çocukluk çağında en sık görülen nörolojik rahatsızlıklardan biri olduğunu belirten Medicana International İstanbul Hastanesi Çocuk Nörolojisi Uzmanı Dr. Afshin Dezhakam, yaz aylarında nöbet sıklığında belirgin bir artış yaşandığını söyledi. Dezhakam, sıcaklık, nem, uyku bozuklukları ve ekran maruziyetine karşı aileleri uyardı.
Sıcak hava ilaç etkisini azaltabilir
Yaz mevsiminde artan sıcaklık ve nemin, epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçların vücuttaki metabolizmasını etkilediğini belirten Uzm. Dr. Dezhakam, “Terleme yoluyla vücut sıvı ve mineral kaybeder. Bu da ilaçların kandaki seviyesini düşürerek nöbetlerin artmasına yol açabilir” dedi.
Uyku düzeni bozulursa nöbet riski artıyor
Yaz tatilinde çocukların geç yatıp geç kalktığını, bu durumun ise nöbetleri tetikleyebileceğini ifade eden Dezhakam, “Günde sadece 1-2 saat daha az uyumak bile nöbet eşiğini düşürür. Ayrıca televizyon, tablet ve telefon gibi ekranlara uzun süre maruz kalmak, uykuya dalmayı güçleştirir ve fotosensitif epilepsi hastalarında nöbeti doğrudan tetikleyebilir” diye konuştu.
Sıvı alımı ve ilaç takibi çok önemli
Yaz aylarında acil servislere epileptik nöbet nedeniyle başvuruların arttığını belirten Dr. Dezhakam, bu artışın bazen daha önce fark edilmemiş epilepsi tanılarının konulmasına da olanak tanıdığını söyledi. Terlemeyle sıvı kaybeden çocuklar için ilaç dozlarının hekim kontrolünde yeniden değerlendirilmesi gerekebileceğini vurguladı.
En az 9 saat uyku, 50 ml/kg sıvı şart
Epilepsili çocukların yaz döneminde sağlıklı kalabilmeleri için bazı temel kuralları hatırlatan Dezhakam, “12.00-16.00 saatleri arasında dışarı çıkılmamalı, açık renkli pamuklu giysiler tercih edilmeli. Her kilo başına günde en az 50 ml sıvı alınmalı. İlaçlar serin ortamda saklanmalı ve kesinlikle saatinde alınmalı. 6-12 yaş arası çocukların ise günde en az 9 saat uyuması gerekiyor” dedi.
Nöbet anında doğru müdahale hayat kurtarır
Ailelerin nöbet anında neler yapmaları gerektiğini de açıklayan Dezhakam, “Yanlış uygulamalar çocuğa zarar verebilir. Soğan koklatmak, su dökmek, ağzını açmaya çalışmak yerine çocuk yan yatırılmalı, başı yana çevrilerek hava yolu açık tutulmalı ve nöbet süresi takip edilmelidir. Nöbet 5 dakikayı geçerse 112 aranmalı” dedi.
Planlama şart: Yalnız yüzme ve riskli sporlardan kaçının
Epilepsili çocukların kontrollü şekilde sosyal hayata katılabileceğini belirten Dezhakam, yalnız başına yüzmenin ve riskli sporlara katılmanın önerilmediğini ifade etti. “Havuzda veya denizde erişkin gözetimi şart. Lunapark gibi aşırı uyarıcı ortamlar da tetikleyici olabilir. Tatil öncesi nöroloji uzmanıyla görüşülmeli; ilaçların taşınması, doz saatleri ve acil durumda yapılacaklar önceden planlanmalıdır” uyarısında bulundu.