Son günlerde artan gıda zehirlenmesi vakaları ve dört kişilik Böcek ailesinin yaşamını yitirmesiyle birlikte, gıda güvenliği yeniden gündeme geldi. Beykent Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Filiz Çalışkan Esen, özellikle dışarıdan yiyecek tüketimi konusunda vatandaşlara kritik uyarılarda bulunarak gıda zehirlenmelerinin seyrine ilişkin önemli bilgiler paylaştı.
Kümes hayvanları ve riskli ürünler ilk sırada
Gıda zehirlenmelerinin en sık tavuk ve hindi gibi kümes hayvanlarından kaynaklandığını belirten Dr. Esen, çiğ yumurta, kıyma, süt ürünleri, konserve gıdalar ve kabuklu deniz ürünlerinin de ciddi risk taşıdığını söyledi. Ürünlerdeki bakteri ya da toksin seviyesine göre seyrin değiştiğini belirten Esen, “Gebe olanlar, bağışıklığı baskılanmış kişiler, yaşlılar ve kanser hastaları zehirlenmeleri çok daha ağır geçirebilir” dedi.
Karma zehirlenmeler daha ağır seyrediyor
Birden fazla besinden toksin alınmasıyla oluşan karma zehirlenmelerin tedavisinin daha zor olduğunu belirten Dr. Esen, bu durumlarda salgın ihtimalinin göz önünde bulundurulduğunu vurguladı. “Birden fazla yemekten toksin alındığında tablo çok daha kötüleşebiliyor. Bu nedenle hastaları daha detaylı değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.
‘Aynı üründen yiyen iki kişi farklı etkiler yaşayabilir’
Aynı gıdayı tüketen kişilerde farklı etkiler görülebileceğini hatırlatan Dr. Esen, bunun hem toksinin yoğunluğuna hem de kişinin bağışıklık yapısına bağlı olduğunu söyledi. “Midyenin bir kısmı toksinli, bir kısmı temiz olabilir” diyen Esen, gıda zehirlenmesinin bireyden bireye değişen seyirlerinin nedenini şöyle açıkladı:
“Bir kişi hafif bulantıyla atlatırken, aynı üründen daha fazla toksin alan başka biri yaşamını kaybedebilir. Burada en kritik faktör toksinin ne kadar alındığı.”
Mide koruyuculara ayrı bir parantez açan Esen, “Mide koruyucu ilaçlar mide asiditesini düşürdüğü için, bakterilerin çoğalmasına uygun bir ortam oluşabilir. Mide koruyucu kullananlar enfeksiyonlara daha açık hale gelir ve çok daha dikkatli olmalıdır” uyarısında bulundu.
Dışarıdan yiyecek alırken bunlara dikkat edin
Gıda hijyeninin zehirlenmelerin önlenmesinde en kritik unsur olduğunu belirten Dr. Esen, tüketicilerin şu noktalara özellikle dikkat etmesi gerektiğini söyledi:
· Çiğ ve pişmiş ürünler ayrı tahtalarda hazırlanmalı
· Aşçının hijyen kurallarına uyması şart
· Buzlu içeceklerden kaçınılmalı (buz yapımında kullanılan su hijyenik olmayabilir)
· Hijyeninden emin olunmayan çiğ salatalar tüketilmemeli
· Midye ve istiridye gibi kabuklu deniz ürünleri riskli
· Yurt dışında “soyulamayan, pişirilmeyen ve kaynatılmayan” yiyeceklerden uzak durulmalı
Dr. Filiz Çalışkan Esen, vatandaşların özellikle dışarıdan yiyecek tüketirken daha bilinçli davranması gerektiğini belirterek, “Gıda hijyeni yalnızca zehirlenmelere karşı değil, toplum sağlığı için de hayati önemde” diyerek sözlerini tamamladı.