İnsanlık tarihinin bilinen ilk pandemisi olarak kayıtlara geçen Justinian Vebası, yazılı kaynakların ötesine geçti. Ürdün’deki Jerash antik kentinde yapılan kazılarda hastalığa neden olan Yersinia pestis bakterisinin genomu tespit edildi.
Toplu mezarda bulundu
ABD, Hindistan ve Avustralya’dan araştırmacıların yer aldığı ekip, kazıda ortaya çıkan toplu mezarda bakteriye ait genetik izler buldu. Böylece tarihin en ölümcül salgınlarından birinin biyolojik kanıtı ilk kez doğrulandı.
100 milyondan fazla can kaybı
M.S. 541–750 yılları arasında yaşanan Justinian Vebası’nın 100 milyondan fazla kişinin ölümüne yol açtığı tahmin ediliyor. Uzmanlar, bu pandeminin Akdeniz dünyasında Roma İmparatorluğu’nun siyasi ve ekonomik dengelerini derinden etkilediğini belirtiyor.
Kara ölümün öncüsü
Araştırmacılar, Justinian Vebası’nın 14. yüzyıldaki Kara Ölüm salgınının da öncüsü olduğunu vurguluyor. Bu keşif, hastalığın etkilerini küçümseyen çalışmalara karşı güçlü bir kanıt olarak değerlendiriliyor.
Geçmişin sırları aydınlanıyor
Cambridge Üniversitesi’nden tarihçi Peter Sarris, bu bulguların salgının tarihsel önemini bir kez daha ortaya koyduğunu belirterek, “Yeni genetik kanıtlar görmezden gelinemez. Bu, insanlık tarihinin seyrini değiştiren bir sağlık kriziydi” dedi.
Araştırma, genetik biliminin geçmişe ışık tutma gücünü bir kez daha gözler önüne serdi.