İzmir İç Körfezi, Ege Denizi’nin kentsel ve endüstriyel etkilere en yoğun maruz kalan bölgelerinden biri olup, sanayi atıkları, kanalizasyon suları ve dere akıntıları nedeniyle su kalitesi ciddi şekilde bozulmuştur.
Sağlık açısından büyük zararları var
Uzmanlar, körfezdeki balıklarda cıva, kurşun, kadmiyum ve bakır gibi toksik ağır metallerin yüksek oranda biriktiğini bildirmektedir. Özellikle levrek ve dil balığı gibi pelajik türlerde, bu metallerin konsantrasyonları zemine bağlı olmayan balıklarda tehlikeli seviyelerdedir. Uzmanlar, bu birikimin balıkların solungaç ve deri yoluyla sudaki kirleticileri emmesinden kaynaklandığını ve biyobirikime yol açtığını açıklamaktadır. İnsan sağlığı açısından, haftada 150 gramdan fazla balık tüketiminin ağır metal maruziyetini artırdığı vurgulanmaktadır. Uzmanlar, cıvanın, özellikle metilcıva formunda, merkezi sinir sistemine zarar veren ciddi nörotoksik etkiler yarattığını belirtmektedir. Uzun süreli maruziyetin bilişsel bozukluklar, gelişimsel gecikmeler ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabileceği uyarısı yapılmaktadır. Kadmiyumun böbrek fonksiyonlarını bozarak kronik böbrek yetmezliğine yol açabileceği kaydedilmektedir. Kurşun birikiminin ise kan-lead seviyelerini yükselterek hipertansiyon ve anemi gibi sağlık sorunlarına neden olabileceği ifade edilmektedir. Uzmanlar, İzmir Körfezi’nde 1982’den beri iç kısımda avcılığın yasak olduğunu, ancak amatör olta balıkçılığının devam ettiğini belirtmektedir. Son balık ölümleri, oksijen azalması ve alg patlamalarının kirliliği tetiklediği uzmanlarca doğrulanmıştır.
Avlanan balıklar asla yenmemeli
Analizler, körfez balıklarındaki metal seviyelerinin AB sınır değerlerini katbekat aştığını göstermektedir. Uzmanlar, balık etlerinin yıkanması veya iç organlarının çıkarılmasının riski azaltsa da sağlık için yeterli olmadığını vurgulamaktadır. İç körfez balıklarının asla yenilmemesi gerektiği, uzmanlar tarafından net bir şekilde önerilmektedir. Dış körfez veya açık deniz balıklarının, daha düşük kirlilik seviyeleriyle güvenli bir alternatif olduğu belirtilmektedir. Uzmanlar, kültür balıkçılığının ağır metal riskini büyük ölçüde azalttığını ifade etmektedir. Çevre Bakanlığı ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kirlilik kaynaklarını izlediği, uzmanların bu süreçte bilimsel destek sağladığı kaydedilmektedir. Uzmanlar, uzun vadeli çözümün atık su arıtma tesislerinin modernizasyonu ve sanayi emisyonlarının sıkı denetimiyle mümkün olduğunu savunmaktadır. Bu inceleme, körfezin ekosistem sağlığını koruma gerekliliğini vurgularken, uzmanlar iç körfez balıklarının tüketilmemesi gerektiğini kesin bir dille ifade etmektedir.
